Op Oerol maak je soms vreemde dingen mee. ‘Botanical Wasteland’, een samenwerking van Theater Rotterdam, Boogaerdt & Van der Schoot en Touki Delphine, is zo’n wonderlijke voorstelling. Of voorstelling, het is eigenlijk een installatie én een performance ineen. En dat is meteen ook de makke. Je zit als publiek namelijk in theateropstelling rond de installatie van ongeveer 6 bij 4 meter op vaste banken en veel te dichtbij. Het geluid soms oorverdovend. De voice over in your face. Het zou waarschijnlijk beter werken als je eromheen kan lopen en zelf kan bepalen hoe ver je er vanaf staat en hoe lang je blijft kijken. Zo zou de voorstelling meer tot zijn recht komen en dat is zeker de moeite waard, want met deze nogal verwarrende, kleurrijke en dreigende installatie worden feilloos grote vragen aan de kaak gesteld, over niets minder dan het voortbestaan van de aarde. De “biotoop waarin de grenzen tussen natuur, technologie, lichaam en identiteit zijn opgeheven”, een zin in de programmakrant die eerst nog vraagtekens oproept, wordt gaandeweg glashelder en actueel.
De locatie is verrassend; het is jaren geleden dat Oerol ook op het kleine industrieterrein bij West te vinden was. In Loods Wiegman is ruimte zat voor zo’n 80 mensen rond de installatie. Een metalen staketsel – als een soort groot aquarium- waarin op het eerste gezicht een oerwoud woekert. Bij beter kijken blijkt het te bestaan uit oude plastic flessen, achterlichten van auto’s, snoeren en ander technisch schroot, gecombineerd met planten. Vier spelers gaan op in dit decor en ontlokken aan deze ruimte vreemde klanken. Alles blijkt hydraulisch aan te drijven en te sissen, schuren en knallen. Daar hebben een paar technici hun hart aan opgehaald. Uit de kakofonie van geluid, psychedelische projecties vanaf vier zijden en een Engelstalige voice over valt op te maken dat we daar zijn omdat de wereld dreigt ten onder te gaan. Wij zijn de helers die moeten bedenken: Hoe nu verder? Onder een onderbroken ‘In den beginne’ schakelen we langs de seizoenen. Tijdens de herfst en de winter zijn de rolgordijnen rond de installatie gesloten en dienen die als projectieschermen waarop de binnenwereld verwarrende beelden weergeeft.
De voorstelling bevat mooie elementen. Zo is uit de vele geprojecteerde beelden een dubbele beweging te ontwarren; naar het verleden en naar de toekomst. Achter een masker schuilt de aap in ons. Tegelijkertijd zie je de mens die steeds verder als robot functioneert en wegdrijft van zijn oorsprong. De voice over legt uit dat we om te bedenken wat we nu moeten doen, onze blik moeten richten op het ontstaan van de aarde. Ook toen is er immers uit minuscule deeltjes, energiewolken, een wereld ontstaan zoals wij die nu kennen. Ze wijdt nogal uit over die kleine deeltjes en dat verhaal klopt. Ik heb toevalligerwijs wel eens een kwantumonderzoeker van de Universiteit Utrecht geïnterviewd, die mij toen uitlegde dat als je maar ver genoeg inzoomt, voorbij moleculen, je alleen nog maar bewegende energievelden ziet.
Botanical Wasteland is overweldigend, soms nogal verwarrend , maar bevat - als je eenmaal bent gegrepen - ook zinsbegoochelend droommateriaal. Aan het eind van de performance gaan de rolgordijnen weer open. Voorjaar. Geen mens te bekennen.