Met zijn tweede programma Op Positie levert Van den Elzen een vijfsterrenvoorstelling af die zowel vermakelijk als prikkelend is.
Door Noa de Keijser - foto's Raymond van Olphen
Hoe ver zou jij gaan om voor je vrijheid te vechten? Met Op Positie maakt Teun van den Elzen een scherp en actueel cabaretprogramma over de vechtbereidheid van de gemiddelde Nederlander. Er staat iets op het spel, maar wat precies? Van den Elzen zet een sterke show neer die van begin tot eind goed in elkaar steekt. Hij is een uitstekende verteller en heeft het publiek vanaf de eerste minuten al op zijn hand. Met zijn tweede programma levert Van den Elzen uiteindelijk een vijfsterrenvoorstelling af die zowel vermakelijk als prikkelend is. 
Een van mijn vaste ochtendrituelen is, naast een kopje koffie, het terugluisteren van het radioprogramma Met het oog op morgen. In een kort interview met Wilfried de Jong, waarin De Jong misschien iets te veel focust op het bevragen van het doel van de voorstelling, vertelt Van den Elzen dat hij per toeval op het thema oorlog stuitte. Hij moest een tweede programma maken en stond tijdens het maakproces open voor alles wat met actualiteit te maken heeft. "Ik denk niet dat het in ons DNA zit, we zijn verwend geraakt," stelt Van den Elzen over de oorlogsmentaliteit van de gemiddelde Nederlander in het interview met Wilfried de Jong. 
Dit interview gaf me alvast een kijkje in de keuken, maar het deed geen recht aan de scherpte en gelaagdheid van de voorstelling zelf. Waar Van den Elzen in het gesprek nog zoekend leek naar woorden, staat hij op het podium juist stevig in zijn schoenen. In Op Positie stelt hij messcherpe vragen over zijn bereidheid om te vechten voor het vaderland. Hij kan zich er iets bij voorstellen, maar niet voor het volk. "Het volk heeft mij te vaak teleurgesteld," merkt hij op. Dit soort uitspraken, die balanceren tussen humor en kritiek, typeren de voorstelling. Hij werpt vragen op over de Nederlandse mentaliteit: waarom heet het leger eigenlijk leger? In Op Positie gebruikt Van den Elzen allerlei alledaagse observaties om de serieuze ondertoon licht te houden. Hij heeft het over de NAVO als een woonwagenkamp, over het kapitalistische probleem in een verhaal over de Blokker en over zijn burgerlijke ervaringen met het adopteren van een vuilcontainer. Het doel is niet om het publiek te prikkelen om te gaan vechten, maar juist om ze aan het denken te zetten.
Op Positie is ook op technisch vlak een genot om naar te kijken. Het decor, de muziek en het licht zitten uitstekend in elkaar en dragen bij aan de totale ervaring. Zelfs als je de humor niet zou waarderen – wat ik bijna onmogelijk acht – zou het visuele en productionele aspect de moeite waard zijn. Van den Elzen slaagt erin een voorstelling te maken die actueel, scherp en tegelijkertijd toegankelijk is. De voorstelling blijft luchtig en wordt nooit té zwaar of ongemakkelijk. En uiteindelijk loop ik toch het theater uit met de vraag: wat zou ik eigenlijk doen?
Klik hier voor de speellijst
Gezien op 21 Maart 2025 Kleine Komedie