Een van de absolute hoogtepunten uit het klassieke ballet repertoire wordt gelukkig weer gedanst bij Het Nationale Ballet Het zwanenmeer in de versie van Rudi van Dantzig en Toer Van Schayk gemaakt in 1988 is wel een van de allermooiste zwanenmeren ter wereld. Niet alleen zijn de decors en kostuums ontworpen door Van Schayk stijlvol en oogverblindend mooi. Het Balletorkest neemt het publiek en de dansers mee door een ongekend hoog niveau van musiceren.
Deze inspiratie is volgens mij te danken aan de empathische interpretatie van Rudi Van Dantzig..Hij kruipt als het ware in de huid van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893) en door research en oude briefwisselingen te lezen uit die tijd benadert hij de essentie van de muziek. De rol van prins Siegfried heeft indirect te maken met het gevoelsleven van de componist. Dat is volgens mij de kern waarom dit een Zwanenmeer zo wonderschoon en sereen als ode aan Tsjaikovski is.
Het ballet bestaat uit vier aktes. Prins Siegfried wordt 18 jaar en zijn vriend Alexander geeft een groot feest in de tuin van het paleis waar zowel hovelingen als boerenbevolking zijn uitgenodigd. De koningin komt onverwacht en geeft Siegfried een ring en opdracht om als haar opvolger een bruid te zoeken. Zijn opvoeder Von Rasposen keurt zijn omgang met Alexander en de boerenbevolking af. Als iedereen vertrokken is danst Siegfried een solo waar zoveel eenzaamheid en onbegrip in zit.
Hij maakt hierna een zwerftocht in de bossen met Alexander en ze komen aan bij een meer. Daar is tovenaar Von Rothbart die Odette de zwanenkoningin uit het meer laat komen die een menselijke gestalte aanneemt. Totaal bevangen door de eigenheid van Odette raakt hij in de ban van haar schoonheid. Hij zweert haar trouw. Hier dansen ze de beroemde pas de deux terwijl Siegfried ook meegenomen wordt in haar wereld met de zwanen.
Er wordt een officiële ontvangst gehouden in het paleis waar huwelijkskandidaten worden voorgesteld aan Siegfried. Hij weigert een bruid te kiezen. Op het eind verschijnt tovenaar Von Rothbart met diens gevolg en dochter Odile in de gestalte van de zwarte zwaan. Hierin denkt Siegfried toch eigenschappen van Odette te zien. Door haar excentrieke verschijning, het verleiden en haar houding, wars van etiquette raakt hij bevangen en geeft hij haar zijn ring. Tot groot verdriet van zijn vriend Alexander beseft hij te laat dat hij Odette heeft verloochend en vlucht hij naar het meer.
Daar vindt hij een verdrietige Odette en haar lotgenoten.Tovenaar Von Rothbart is onverbiddelijk en probeert Siegfried te verjagen terwijl Odette en Siegfried hun liefde weer hervinden. De vermoeidheid van het bewijzen van zijn liefde aan Odette door zich bijna dood te dansen wordt hem fataal. Alexander vind het verdronken lichaam van Siegfried. In hem blijven de idealen van Siegfried voortleven.
Daniel Camargo is de gedroomde Siegfried. Hij weet in de eerste akte al de eenzaamheid en melancholie in zijn solo te leggen die de basis vormt voor het verdere verloop. Maia Makhateli is als Odette in de 2e akte sereen en bijna bovenaards. Als in een droom herkennen beide zielen elkaar in hun eenzaamheid. Voor een prima ballerina is de grootste uitdaging de dubbelrol van Odette/Odile. Geweldig hoe virtuoos Makhateli de aardse verleidelijke Odile gestalte geeft met als hoogtepunt haar meer als 35 gedraaide fouettes.
In de laatste akte komt alles bij elkaar. De liefde die Camargo en Makhateli laten zien voor elkaar is hartbrekend en zo mooi. Samen met de prachtige rijen en ronde cirkels van de zwanen is deze akte het hoogtepunt van de voorstelling. Ook het hoge niveau van de dansers van Het nationale ballet draagt daar zeker aan bij. Zowel in de folklore dansen als in de ballet technische variaties zijn ze een lust voor het oog. De mooie doeken bij ieder begin van de aktes waarop Pjotr Tsjaikovski met een foto wordt geportretteerd dragen bij aan de dramatische fatale afloop. Op de laatste foto is te zien hoe ongelukkig hij is. De verdrinking Van Siegfried en de mysterieuze dood van Tsjaikovski op 53- jarige leeftijd komen hier samen.
Een sprookje met een kern van waarheid.
De schoonheid van dit alles voor altijd bewaard in een van de allermooiste zwanenmeren ter wereld.Als ballet liefhebber maar ook als leek is deze voorstelling een must .
Nog tot in mei is deze voorstelling te zien .
Gezien 16 maart 2019 in het Nationale Opera en Ballet te Amsterdam