Het Nationale Ballet geeft met een volledig Hans van Manen programma het hoge niveau weer van de Nederlandse dans. Met een livestream vanuit een leeg Muziektheater dansen de balletdansers bevlogen en devoot.
Vervreemdend het nemen van applaus in stilte als in een doofstomme film. Al bijna een jaar dansen de dansers zonder publiek met amper voorstellingen behalve deze live streams. Terwijl juist in deze tijd de verbeelding en het ontsnappen uit de dagelijkse beslommeringen zo belangrijk is.
Zes balletten danst Hel Nationale Ballet maar liefst van deze grootmeester van de dans. Zijn balletten zijn tijdloos en dat is maar weinig choreografen gegeven. Met o.a. George Balanchine en Pina Bausch behoort Hans van Manen tot de grootsten der aarde en zijn zijn balletten als balsem voor de ziel.
Het eerste ballet Adagio Hammerklavier dateert uit 1973. Het is een van de meest romantische balletten uit zijn oeuvre. Drie koppels met als achtergrond een zachtjes in de wind bewegend achterdoek. De mannen in een witte maillot met witte beenwarmers en ontbloot bovenlijf. De vrouwen in een lichtblauw jurkje. De muziek is het 3e adagio deel uit de Hammerklavier sonate no 29 van Ludwig v Beethoven. Zelden heb ik een ballet zo sereen en in volledige harmonie gezien. Alles klopt en niets is teveel. De schoonheid van ballettechniek gecombineerd met hele simpele gebaren als het pakken van een hand of het kijken naar elkaar. De verbondenheid van de paren onderling als een vanzelfsprekende vriendschap. Het liften van de danseres gebeurt met zoveel tederheid en liefde net zoals de pianist de noten speelt. De muzikaliteit is hier ongekend goed in formaties te zien. Door middel van een simpele pas, een blik of een tegenbalans ontleedt v Manen de compositie volledig. Zowel op zaterdag als op zondag zijn beide casts in topvorm.
Zo zien we over de hele middag hoe eigen de stijl van van Manen is . Muzikaliteit staat hoog in het vaandel. Juist overbodige zaken weglaten. What you see is what you get. Altijd de dansers in mooie sexy kostuums vaak gemaakt door Keso Dekker. De mannen en vrouwen zijn aan elkaar gewaagd en gelijkwaardig.
Een verrassing vond ik het koppel Salome Leverahvili enTimothy van Poucke in Sarcasmen. Een pas de deux uit 1981 op muziek van Sergei Prokovjev. Het begin als op het toneel bij de vleugel de danseres quasi nonchalant staat terwijl haar vriend zich uitslooft en probeert haar aandacht te trekken. Dat is het begin van een spannende dans waarbij twee geliefden elkaar uitdagen en proberen hoe ver ze kunnen gaan. Oorspronkelijk gemaakt voor Rachel Beaujean en Clint Fahra. Ik heb het die twee vaak zien dansen. Zelfs toen ze op tournee waren in Israël in de 80er jaren. Ik heb zoveel casts gezien maar nooit kon voor mij iemand deze twee benaderen. Ze waren het ultieme koppel in speelsheid en kracht. Sterk en kwetsbaar tegelijkertijd. Zo sensueel bijna dierlijk. Het aantrekken en afstoten als een spel. Ik zag dat ook terug bij Leverahvili en van Poucke en vond dat machtig mooi.
Verder vond ik een van de hoogtepunten het koppel Eric Horwood en Young Gyu Choi in Deja Vu. De pas de deux uit 1995 gemaakt voor het Nederlands Danstheater. Op muziek van Arvo Párt 'Frates' liet dit koppel zoveel moois zien. Het prachtige vloerwerk. Totaal anders dan andere balletten. De grond /vloer zo goed gebruiken dat je volledig op kunt gaan in de dans en in elkaar Soms is er magie tussen twee mensen zo voelbaar. Zeldzaam wanneer dat gebeurt. Het plezier straalde er vanaf bij die twee. Zo heerlijk en sexy. Ik vroeg me af hoe deze pas de deux er uit zou zien gedanst door twee mannen of twee vrouwen.
Tussen de balletten door krijgen we ook een film te zien over Hans van Manen gemaakt door zijn man en vaste videoman Henk van Dijk. Beelden van zijn gehele periode als danser en als choreograaf. Hier is zo goed te zien wat een mover deze man is. Zich zo bewust van de ruimte en de richtingen. Los en ontspannen met een scherpe focus. Het is een welkome afwisseling.
Ja, al de zes balletten zijn stuk voor stuk juwelen en Het Nationale Ballet is gewoon het gezelschap met niet alleen dansers met de beste techniek maar ook met grote persoonlijkheden. Zo is dat altijd al geweest. Mede door de balletten van Hans van Manen komen die persoonlijkheden zo goed naar boven. Ik kan alle dansers hier wel persoonlijk noemen maar dan wordt de lijst oneindig. En ook de musici die hier zo geweldig musiceren. Pianisten, violisten en het Balletorkest. Naast bovengenoemde balletten zijn ook nog te zien; Trois Gnossiennes, Two Pieces for HET en Variations for Two Couples.
Met het kijken naar het politieke verkiezingen debat diezelfde avond in verband met de aankomende verkiezingen vind ik het zo treurig te merken dat cultuur totaal niet genoemd wordt bij de partijen. Na het zien van deze voorstelling kan ik alleen maar zeggen dat het zo nodig is om je gedachten te verzetten. Cultuur is juist het middel om even weg te dromen. Je te verliezen in schoonheid, ambacht en fantasie. De kracht van verbeelding mag nooit onderschat worden .
Ik heb genoten en ben trots op de Nederlandse danskunst. Wat een verademing in deze tijd van Corona. Ik hoop dat de theaters weer open mogen zodat ik dit weer live kan aanschouwen. Deze livestream voorstellingen worden herhaald op donderdag 4 en vrijdag 5 maart om 20.15 u Kaarten a 12.50 kan je bestellen via de site van Het Nationale Opera en Ballet.
Gezien 26 en 27 februari 2021 via een livestream vanuit het Nationale Opera en Ballet te Amsterdam