Gisteravond ging Royal Ballet van De Dutch Don’t Dance Division in première op beeldschermen door het hele land. Royal Ballet is een gloednieuwe verfilming van tien heel diverse dansstukken gechoreografeerd door afwisselend Thom Stuart, Wubkje Kuindersma en Kiran Bonnema. Hoewel geen online voorstelling kan tippen aan de ervaring van een echt theaterbezoek en een online première altijd ‘’second best’’ zal zijn, heeft het Haagse dansgezelschap zichzelf als vanouds van haar beste kant laten zien.
In een uur tijd wordt het publiek door de cameraploeg van mediabedrijf Tweekoppig meegenomen langs korte dansstukken die op de meest uiteenlopende locaties zijn opgenomen; van hoffelijke plekken zoals de koninklijke stallen en prachtige koetsen tot verlaten hangars en een oude bibliotheek. Tussen al deze bijzonder mooie locaties blijft het DeDDDD welbekende Haagse strand echter het decor dat uitblinkend in eenvoud het beste uit de verf komt. In het stuk Nimrod (van de oprichters van DeDDDD: Thom Stuart en Rinus Sprong), dat in pastelkleurige kostuums op dit uitgestrekte, koude strand vol overgave gedanst wordt, stralen alle zeven dansers een intens gevoel van vrijheid uit. Omdat het precies die vrijheid is waar een ieder nu zo naar snakt, is Nimrod een schot in de roos. Het lichaam schreeuwt als het ware om die prachtige muziek, de dans en de buitenlucht zelf te mogen ervaren in de oneindige ruimte die het strand te bieden heeft.
Een ander pareltje van Royal Ballet is het duet van choreograaf Wubkje Kuindersma genaamd Tabula Scripta. Dit duet, gedanst door Maia Jadue en Kiran Bonnema is een plaatje om te zien, vanwege de samenkomst van heldere kleuren en de doeltreffendheid van iedere beweging. Ook voor dit stuk geldt dat de eenvoud van het decor, in dit geval een tafel die enkel functioneel gebruikt wordt, een succes is. Vooral Jadue spat in haar koningsblauwe jurk en met haar grote mate van zeggingskracht van het scherm af; iedere beweging heeft daadwerkelijk een intentie, zo lijkt het.
Ook de intrigerende zangsolo van Rinus Sprong springt er wat dat betreft uit; zijn spel en de overtuiging waarmee hij invulling geeft aan woorden maken dat je niets anders kunt dan hem blijven volgen zolang de solo duurt. Hetzelfde geldt voor de solo van Thom Stuart. Hij toont dat het waanzinnig sterk kunnen overbrengen van een boodschap in dans van niets dan passie afhankelijk is en dat dans daadwerkelijk een taal an sich is.
Over het algemeen genomen komt de huidige lichting jonge dansers van DeDDDD in Royal Ballet het beste tot zijn recht in de moderne dansstukken. Hoewel de balletstukken deze avond ook een groot applaus verdienen (de op tapijt gedanste solo in het bijzonder!), zijn het de moderne dansstukken die ervoor zorgen dat de voorstelling staat als een huis.
Uiteraard is – ten tijde van geslotenheid van theaters – verfilming een logische keuze om toch publiek te kunnen bereiken. De perspectiefwisselingen en close-ups van de camera bieden het publiek tenslotte kijkjes zoals die in het theater zelfs met een theaterverrekijker niet te verwezenlijken zijn. Het publiek krijgt zo vanuit de eigen woonkamer een heel intiem onderonsje met de dansers die van dichtbij gefilmd worden. Prachtig is het bijvoorbeeld, hoe in het stuk Dubio de kijker van dichtbij mag meemaken hoe danser Kiran Bonnema zich door een hoop gevoelens heen worstelt. Zo wordt dat wat in het theater voelbaar is, op beeld zichtbaar.
Op beeld, zo blijkt maar weer, ontbreekt echter de spanning tussen publiek en performers, die in het theater zo sterk voelbaar is en van dans kunst maakt. Dit uit zich bijvoorbeeld in de abruptheid waarmee de verschillende stukken steeds onvermijdelijk ten einde komen. In het theater zou het einde van een stuk plaats maken voor het nasudderen van de energie die kort ervoor tot een hoogtepunt is gekomen. Thuis, op de bank achter een beeldscherm ontbreekt deze spanning.
Er gaat niets boven live artiesten die zich voor je ogen in het zweet werken om theater te maken waar je helemaal in op gaat. De magie van dansers en kijkers die zich samen in één ruimte op hetzelfde moment begeven in de wereld tussen kunst en realiteit is simpelweg niet op beeld te vangen. DeDDDD en Tweekoppig hebben er ondanks dat binnen hun mogelijkheden duidelijk alles aan gedaan om hun nieuwe werk beschikbaar te stellen voor dans-liefhebbend Nederland. Ze hebben zichzelf met Royal Ballet wederom goed op de kaart gezet. Te hopen is dat zij deze geslaagde, splinternieuwe voorstelling in de nabije toekomst ten tonele brengen om volle zalen te verblijden.
Mogen de theaters snel weer openen en groot theaterkunstenaars als de dansers en makers van DeDDDD snel weer doen waar zij het allerbeste in zijn; theatergangers raken met voorstellingen waar vonken vanaf springen die alleen te voelen zijn op dat ene moment. Het is immers de magie van die vervliegende vonken die maakt dat live theater onvervangbaar is door opnames die keer op keer afgespeeld kunnen worden. De harten van theatergangers staan wagenwijd open. Nu de deuren van de Nederlandse theaters nog!
Let op: Royal Ballet is nog slechts eenmaal live te bekijken op vrijdagavond 30 april 2021. Kijk voor meer informatie en tickets op https://www.ddddd.nu/royal-ballet
Tip: zet het volume tijdens de voorstelling hoog, om de theaterervaring het beste na te bootsen!