Een van de zeldzame fenomenen uit de Nederlandse geschiedenis is Mata Hari, een powervrouw pur sang. Al vroeg zonder vader en moeder opgegroeid krijgt Margaretha een calvinistische opvoeding door familie waaraan ze zich maar al te graag onttrekt. Ze trouwt een twintig jaar oudere officier en krijgt twee kinderen bij hem.
Ondanks een bestaan in Nederlands - Indië komt aan haar saaie burgerleven vroeg een einde. Haar zoontje is vergiftigd en ze mag niet meer bij haar dochter komen, waarna ze gaat zwerven. Ze belandt in Parijs waar ze wordt ontdekt. Haar invulling van oosterse dans levert haar de naam Mata Hari op. Haar liefde voor mannen in uniform brengt haar veel succes als wel ellende. Het publiek wat aan het begin van de twintigste eeuw toe is aan wereldse invloeden krijgt op een gegeven moment te maken met het Ballet Russe. Ook de moderne danseres Isadora Duncan is de nieuwste hit waardoor Mata Hari het nakijken heeft. Van Parijs vertrekt ze naar Berlijn waar dan de Eerste Wereldoorlog uitbreekt. Ze begeeft zich tussen militairen die haar in haar onderhoud voorzien. Spioneert ze of is het de liefde, of verdient ze geld om te overleven. Het noodlot slaat toe. Jaloezie brengt haar voor een vuurpeloton.
Wat gelijk opvalt is de snelheid waarmee het verhaal gebracht wordt. Het decor is ingenieus. Je merkt amper hoe vlot er van scènebeeld gewisseld wordt. Ook de kostuums spelen daarbij een grote rol. In Margaretha's dromen zijn bijvoorbeeld de kostuums wit en licht van kleur, terwijl de zwarte kostuums staan voor haar strenge familie en de realiteit. Oogverblindend mooi zijn de kostuums van François-Noël Cherpin.
Als een snelle tijdmachine reizen we door Holland, Nederlands - Indië, Parijs en Berlijn. Doordat het verhaal zo vlot verbeeld wordt blijft de spanningsboog optimaal. Dat vergt een inlevingsvermogen van de danseres die Mata Hari vertolkt. Anna Tsygankova danst al zoveel jaren bij Het Nationale Ballet en lijkt nog steeds maar te groeien. Ze neemt je mee in haar dromen, haar recht op bestaan, haar kracht, haar liefde, pijn en verlies. Dan heb ik het nog niet eens over haar techniek. Haar mooie armen die nooit stoppen en haar zwevend lichte spitzentechniek. Dat gecombineerd met geweldige sprongen. Een mooie rol die Ted Brandsen, de choreograaf van deze Mata Hari, voor Tsygankova gemaakt heeft in 2016.
Choreografisch is het ook genieten. Heerlijke pas de deuxs waar vooral de liefdes pas de deux van Vadime de Masloff, gedanst door Constantine Allen en Mata Hari een van de hoogtepunten is. Mooie groepsdansen. De Moulin Rouge scène is een lust voor het oog. De Master of Ceremonies gedanst door Edo Wijnen is out of this world. Hij staat on top van zijn technisch kunnen en toont daardoor een ongekende muzikaliteit. Met zijn wandelstok speelt hij met gemak als een Fred Astaire in hoogtijdagen.
De muziek, speciaal gecomponeerd hiervoor door Tarik O'Reagan, liegt er niet om. Soms pompeus en heldhaftig. Dan weer klein vrolijk en romantisch. Het neemt je mee in die nooit vervelende en boeiende wereld van het leven van Mata Hari.
Als er dan gepraat wordt over trots op Nederland dan is dit wel de ultieme voorstelling om te gaan zien .
Nog tot en met 7 November in het Nationale Opera en Ballet te Amsterdam.
Gezien 14 oktober 2021 in Het Nationale Opera en Ballet te Amsterdam