De Nationale Opera en Het Nationale Ballet zijn al jaren gehuisvest in hetzelfde theater aan de Amstel.. Hoe mooi is het dat nu voor het eerst een gelijkwaardige samenwerking te zien is.
Messa Da Requiem van choreograaf/regisseur Christian Spuck ging in 2016 in première bij Opernhaus Zürich waar hij sinds 2012 de artistiek leider is.
Het programma Messa Da Requiem van Giuseppe Verdi is een bevlogen samensmelting waar zang en dans als een lichaam ademen.
Een dodenmis die er niet om liegt. Eigenlijk een bekentenis over het verderf en de zonden die een mens in zich draagt. Het lijden wat daaruit voortkomt en de kracht van de mens op aarde om te overleven. Het vragen om vergeving aan het hogere. Daaruit ontstaat eigenlijk schoonheid en worden mensen meer menselijk. Het is zwaar emotioneel aangezet door Verdi en het laat niemand onberoerd. Juist daarom belangrijk dat Spuck er geen verhalend ballet van maakt.
Zevenendertig dansers, vier zangsolisten en honderd koorzangers op het toneel en Het Rotterdams philharmonisch o.l.v. dirigente Eun Sun Kim voeren ons mee in een emotionele rollercoaster. Zowel kostuums als decor zijn overwegend in het zwart. Een enkele danser springt daar tussenuit in een vleeskleurig jurkje of académique. Zij zijn het die de overgangen van de aarde naar de hemel of hel verbeelden. In hoekige bewegingen laten ze de eenzaamheid zien van het sterven. Ook als ze gedragen worden. In de gedanste delen zijn het alleen de vrouwen die vooral lijdend alle pijn op zich nemen. Hoog opgetild en gedragen of door het zwarte as heen gesleept zijn het de mannen die de zorg op zich nemen.
Hoe het koor en de dansers op het toneel samengebracht wordt is zo wonderschoon. De samenwerking is verbluffend mooi geregisseerd. In kanons bewegen zowel dansers als zangers eindeloos over het toneel. Vaak eindigen ze langs de zwarte muren waar ze op een gegeven moment namen lijken op te schrijven van hun dierbaren die ze daarna weer uitvegen. Uit de massa komen zowel de solisten dansers als zangers als een vanzelfsprekende overgang op de voorgrond. Er zijn zoveel momenten van bezieling. Een mooi moment is wanneer koor en dansers naar de voorkant van het zijtoneel rennen en er een haag ontstaat waar dansers hoog over de ruggen klimmen om proberen te ontsnappen aan het onheil.
Het hoogtepunt is wel het Agnus Dei. Zo wonderschoon gezongen door sopraan Federica Lombardi en mezzo sopraan Yulia Matochkina. Onderwijl dansen Olga Smirnova en Constantine Allen een pas de deux die vertederend en teer is. In een eenvoudig samenspel van armen die maar door blijven bewegen neemt Smirnova als een Stabat Mater alle pijn op zich en lijkt ze zich een weg te banen door alle obstakels, nobel bijgestaan door Allen.
Zo zijn er eigenlijk vele mooie momenten van schoonheid. Als op het einde het dak van het toneel neerdaalt op de dansers en zangers in het Libera Me is dat symbolisch alleszeggend. Er komt eigenlijk zoveel samen in deze harmonieuze samenwerking van zangers, dansers en orkest. Wat een prestatie van dirigente Eun Sun Kim om dit in goede banen te leiden.
Het toneelbeeld vind ik van het begin tot het eind schitterend vormgegeven. Emma Ryott heeft de mooie kostuums gemaakt. Christian Schmidt een passend decorontwerp. Het lichtontwerp van Martin Gebhardt droeg bij aan de sfeer van het stuk.
Deze samensmelting tussen opera en ballet smaakt naar meer.
gezien op 9 februari 2023 in Het Nationale Opera en Ballet aan de Amstel te Amsterdam,