Mandy Heidstra (33) werkt als ZZP’er in het theater, aan de organisatiekant. Haar partner Joep werkt ook in het theater, aan de technische kant. Mandy werkte onder meer mee aan Disney’s The Little Mermaid, Cirque Stiletto 2 & 3 en Holiday on Ice’s jubileumvoorstelling SHOWTIME. Volgens Mandy is theater een microkosmos, waar alles uit de gewone wereld op kleine schaal plaatsvindt. Ze schrijft tweewekelijks voor ons over wat zij haar gewone leven in een ongewone sector noemt.
Ik ben het zat! Ik ben boos. Ik ben verdrietig. Ik ben moe. Ik heb de neiging om een stampvoetende woedeaanval te krijgen, simpelweg omdat het lijkt alsof dat de enige manier is waarop je gehoord wordt in de wereld op dit moment. Maar woede is niet mijn stijl. Het lijkt wel alsof dat in de hele culturele sector geldt. Wij zijn makers en zoeken naar een vorm die past bij de inhoud, maar woede alleen is leeg, voegt niets toe.
Toch bén ik boos. Ik ben boos over hoe onze sector wéér in een hoek wordt gezet als nutteloos, terwijl we tussen de 3,5 en 5% van het BNP (afhankelijk van hoe breed je de sector meet) vormen. Terwijl er 300.000 mensen minstens werkzaam zijn en nog meer banen eraan gerelateerd. Maar ik ben ook boos dat we ons weg laten zetten en niet verder komen dan roepen hoe oneerlijk het is. Ja, KLM krijgt 2 tot 4 miljard, terwijl wij € 300 miljoen krijgen. Dat is 1000,- euro per werknemer, terwijl er bij de KLM 35.000 werken en ze dus bijna € 90.000,- per werknemer krijgen. En ja, scheepsbouwer IHC Merwede wordt met € 400 miljoen gered door de overheid, terwijl het vóór de corona-crisis al slecht ging met het bedrijf en er bovendien maar 3000 mensen werken. Dat andere bedrijven en sectoren gered worden, zouden we niet als bedreiging moeten zien. Alleen als motivatie om verder het gesprek en het gevecht aan te gaan zodat wij ook een gepaste redding krijgen, in plaats van een doekje voor het bloeden.
Maar waar ik vooral boos om ben is het woord subsidie. Volgens Van Dale is subsidie financiële ondersteuning van de overheid. Wikipedia voegt eraan toe dat bij subsidie het economisch belang van een activiteit niet voor de hand ligt. Banken worden door de overheid financieel ondersteund. Sportclubs worden door de overheid financieel ondersteund. Het openbaar vervoer wordt door de overheid financieel ondersteund. Het onderwijs wordt door de overheid financieel ondersteund. De landbouw en veeteelt wordt door de overheid financieel ondersteund. Multinationals worden door de overheid financieel ondersteund. Groene energie wordt door de overheid financieel ondersteund. De zorg wordt door de overheid financieel ondersteund. Sterker nog, ik kan niet gauw een sector bedenken waar geen enkele vorm van financiële ondersteuning van de overheid, lokaal, regionaal, nationaal of Europees, op van toepassing is. Maar in onze sector noemen we het subsidie. En juist die uitzondering wordt met enorm veel nadruk en neerbuigendheid uitgesproken.
Het is tijd dat we onszelf realiseren dat onze sector géén uitzondering is. Er is een duidelijk economisch belang, namelijk dat van ruim 300.000 banen en tot 5% van het BNP. Gaan we ten onder aan de corona-crisis? Ja, het water staat ons aan de lippen. Dat heeft niets met onze waarde te maken, maar met het gebrek aan uit kunnen voeren van ons werk. De horeca zit met dezelfde uitdaging en daar hoor je niemand zich afvragen of ze wel bestaansrecht hebben. Pretparken en dierentuinen, contactberoepen, campings met openbare voorzieningen, sportscholen, noem maar op, we zitten allemaal in hetzelfde schuitje.
Ik ga op mijn zeepkist staan. Ik verf mijn haar peroxideblond. Ik loop oranje aan terwijl ik mijn betoog houd. Alles om gehoord te worden door mijn eigen sector en daarna door de rest van het land:
Wij krijgen GEEN subsidie! Wij krijgen financiële steun van de overheid, net als iedere andere sector. Dit krijgen we omdat er een groot economisch belang bij is. Wij verdienen het om gered te worden van een crisis die de hele wereld treft en waar niemand schuld aan heeft, maar waar ook niemand nu iets aan kan doen. Wij gebruiken het woord subsidie NOOIT meer, omdat het niet reflecteert waar wij voor staan, altijd voor hebben gestaan en altijd voor zullen staan: waarde.