Mandy Heidstra (34) werkt als ZZP’er in het theater, aan de organisatiekant. Haar partner Joep werkt ook in het theater, aan de technische kant. Mandy werkte onder meer mee aan Disney’s The Little Mermaid, Cirque Stiletto 2 & 3 en Holiday on Ice’s jubileumvoorstelling SHOWTIME. Volgens Mandy is theater een microkosmos, waar alles uit de gewone wereld op kleine schaal plaatsvindt. Ze schrijft tweewekelijks voor ons over wat zij haar gewone leven in een ongewone sector noemt.
Mijn telefoon gaat. ‘Ik dacht ik bel even, want jij zult je wel flink vervelen nu.’
We zitten weer in een nieuwe lockdown van de vrijetijdssector. Weer mogen we geen publiek ontvangen, terwijl we de laatste maanden zo hard gewerkt hadden om bezoek helemaal veilig te laten zijn. En met succes, wil ik daaraan toevoegen, want er zij geen uitbraken bekend onder theaterbezoekers. Uiteraard is dat niet de enige afweging van de overheid, maar het voelt als zoveel weggegooide moeite.
Want ondanks dat het leven voor heel veel mensen in de culturele sector stil lag en weer ligt, is er ook een groep mensen die op 200% draait. De groep die altijd werkt aan mogelijk maken, aan faciliteren, aan bedenken en aan regelen, is de groep die keihard de schouders eronder heeft gezet om te redden wat er te redden viel.
Zo zijn er de impresariaten, die voorstellingen regelen en zorgen voor administratieve afhandeling. Zij hebben voorstellingen geannuleerd, afgehandeld, verplaatst (en soms nog een paar keer verplaatst, want in maart dachten we allemaal nog dat deze pandemie met een paar maanden wel voorbij zou zijn). Dit deden ze samen met de theaters, die ook hun agenda’s opnieuw moesten bekijken, plannen moesten maken en al het werk van de afgelopen anderhalf jaar, want zo lang wordt er normaliter aan een mooi theaterseizoen gewerkt, in de prullenbak konden gooien om het in enkele maanden opnieuw op te bouwen, maar wel op drijfzand.
Dit zijn allemaal grote bedrijven met veel mensen in dienst, met veel ZZP’ers en 0-urencontracten die op ze rekenen. Organisaties met structurele staatssteun hebben compensatie gekregen die bij lange na niet voldoende is, maar organisaties wel kan helpen het hoofd boven water te houden en hun verantwoordelijkheid te nemen naar de hele keten. Vrije producenten, veel theaters, impresariaten hebben deze steun nog niet ontvangen (hoewel er nu wel een pakket vrijgemaakt wordt voor deze groep, maar de verdeling daarvan is nog ongewis) en het is hartverwarmend om te zien hoe zij toch hun verantwoordelijkheid hebben genomen en door zijn gegaan met faciliteren.
Theaters boden mogelijkheden, artiesten bedachten nieuwe programma’s, culturele instellingen gingen samenwerkingen aan, impresariaten zorgden voor het wegwerken van rompslompen aan administratie. Keer op keer onder veranderende omstandigheden en met nieuwe uitdagingen. Soms er de balen van hebbend, maar niet opgevend. En steeds nieuwe manieren bedenkend om te zorgen voor hun stukje van de keten, zo lang als mogelijk.
Al in het voorjaar noemde Van Engelshoven dit jaar het verloren seizoen. Wat heeft ze daarmee de sector waar zij voor zou moeten staan onderschat. We mogen even niet, maar we werken achter de schermen keihard door. Wanneer het wel mag staan wij er klaar voor. Om het publiek een veilige en betoverende avond uit te bezorgen, om onze collega’s te ondersteunen, om deze prachtige sector te laten groeien en om de hele Nederlandse economie te laten bloeien. Dit seizoen heeft ervoor gezorgd dat we geconfronteerd werden met grote uitdagingen en daardoor met onszelf, maar ook dat we nog helderder voor ogen hebben gekregen wat onze waarde is én dat we samen heel veel mogelijk kunnen maken.
2020 is niet verloren. 2020 is de crisis die wij niet hebben verspeeld.
Column Mandy Heidstra: HET CRISISMODEL
