Mandy Heidstra (33) werkt als ZZP’er in het theater, aan de organisatiekant. Haar partner Joep werkt ook in het theater, aan de technische kant. Mandy werkte onder meer mee aan Disney’s The Little Mermaid, Cirque Stiletto 2 & 3 en Holiday on Ice’s jubileumvoorstelling SHOWTIME. Volgens Mandy is theater een microkosmos, waar alles uit de gewone wereld op kleine schaal plaatsvindt. Ze schrijft tweewekelijks voor ons over wat zij haar gewone leven in een ongewone sector noemt.
Mijn glazen bol doet het niet. Dat vind ik onder normale omstandigheden al jammer, want er zijn toch genoeg momenten waarop je zou willen weten hoe dingen uitpakken. Nu in corona-tijd vind ik het nog vervelender dat het ding niets anders geeft dan mijn eigen dromen, wensen of angsten. Kijken naar de toekomst is ongeveer hetzelfde als je afvragen hoe anderen over je denken: je bedenkt het allemaal zelf en niets ervan is echt.
Toch is er een verschil, want omdat de toekomst er nog niet is, kunnen we hem zelf mogelijk maken. In deze lastige tijden vind ik dat een hoopvolle gedachte, want dan kan er nog iets goeds uit voortkomen. Een gedachten-experimentje: wat wil je dat er zal veranderen (of juist zal blijven, zoals het nu in de crisis anders is dan ervoor) en wat kun je zelf bijdragen om die toekomst realiteit te laten worden?
Niet al te lang voor COVID-19 toesloeg werd er vanuit de overheid een fair practice code opgelegd. Hoewel er op de vorm, de manier van uitvoeren en de inhoud nog van alles aan te merken was, was het signaal wel van belang. De arbeidsomstandigheden in de culturele sector zijn beroerd. Mensen kunnen zich 90 uur per week kapot werken en nog geen hypotheek betalen. Niet een grachtenpand in Amsterdam, maar gewoon een kleine woning buiten de Randstad is voor velen in de sector al een enorme toekomstdroom. Dit valt niet onder het nieuwe werken, dit valt niet onder al die onderzoeken die uitwijzen dat een goede werk-privébalans zorgt voor een gelukkiger en efficiënter werknemer, nee, dit valt onder uitbuiting van mensen die graag hun werk doen en dus niet anders kunnen. Een slechte zaak, waar deze crisis niet best voor lijkt te zijn. Want minder inkomsten, dus de eerste gevallen zijn al bekend waarbij gevraagd is hetzelfde werk voor minder te gaan doen. En dat wetende dat het leven door de corona-crisis alleen maar duurder gaat worden. Daarnaast zal ‘datzelfde werk’ ook wel eens een stuk langer kunnen gaan duren, want een vrachtwagen leeghalen of een decor bouwen op 1,5 meter afstand gaat niet snel. Mijn hoop is dat opdrachtgevers zelf ook inzien dat dit alleen maar een weg dieper de crisis in is. Mijn hoop is dat werknemers beseffen dat als ze hiermee akkoord gaan, ze het voor zichzelf en de hele sector alleen maar moeilijker maken om te overleven. Maar mijn glazen bol? Die laat angst zien voor meer misbruik van mensen die niet anders kunnen en willen. Dus als ik die toekomst geen realiteit wil laten worden moet ik nu opstaan, moet ik nu schrijven, praten, luisteren, werken, doen.
Ik zie dat onze sector gedecimeerd wordt en als niet-vitaal en dus onbelangrijk weggeschreven wordt. Terwijl het een economisch en sociaal zeer waardevolle sector is. Ik zal er alles aan doen om dat te blijven benadrukken en de eerste stap nam ik in mijn vorige column al: ik gebruik het woord subsidie niet meer. Het is ingeburgerd om dat met een zeer negatieve lading te bezien, terwijl overheidssteun voor andere sectoren niet op die manier wordt bekeken. Dus door de woordkeus te veranderen, maken we een begin aan het veranderen van de teneur.
Nu er maar weinig bezoekers tegelijk in de zaal mogen, wordt er gekeken naar andere vormen van theater brengen. Twee keer dezelfde korte voorstelling op een avond, om 19:00 en 21:00 uur bijvoorbeeld, lijkt een mogelijkheid. One-person-shows lijken een mogelijkheid omdat ze sneller kostendekkend zijn. Drive-ins in allerlei soorten zorgen voor corona-beveiliging. Dit omarm ik ten volste. We zaten een tikkeltje vastgeroest in een stramien waar een heleboel mensen zich al niet prettig bij voelde. Het rode pluche, het gevoel dat je niet mag kuchen, niet weten wat je aan moet trekken – onregelmatig publiek voelt zich daardoor eerder buitengesloten dan welkom. Ik ben al jaren voorstander van vernieuwende vormen van theater brengen en uit-het-doosje-denken om meer mensen te bereiken met al het moois wat in Nederland gemaakt wordt. Laten we dit moment benutten om te experimenteren, te proberen, te falen en te leren. Laten we het moment benutten om het beter te doen.
Delen jullie je gedachten-experimenten met ons?! Want samen kunnen we het echt beter doen!
Column Mandy Heidstra: HET GEDACHTEN-EXPERIMENT
