Mandy Heidstra (33) werkt als ZZP’er in het theater, aan de organisatiekant. Haar partner Joep werkt ook in het theater, aan de technische kant. Mandy werkte onder meer mee aan Disney’s The Little Mermaid, Cirque Stiletto 2 & 3 en Holiday on Ice’s jubileumvoorstelling SHOWTIME. Volgens Mandy is theater een microkosmos, waar alles uit de gewone wereld op kleine schaal plaatsvindt. Ze schrijft tweewekelijks voor ons over wat zij haar gewone leven in een ongewone sector noemt.
Twee weken geleden had streamingservice Disney+ een storing. Oorzaak: de miljoenen fans wereldwijd die de musical Hamilton op hun eigen tv konden bekijken. Terwijl het in de theaters zelf nog veelal stil is, was daar het bewijs dat het publiek ontzettend op theater zit te wachten.
Ook ik zat er klaar voor. Ik had Hamilton dolgraag in het theater gezien, maar net als voor miljoenen anderen op deze wereld was die kans er (nog) niet geweest. Nu eindelijk kon ik het zelf zien, met een fijne kop thee, een hapje erbij, in mijn eigen kamer ondergedompeld in de muziek die ik al wel zo goed kende. En het stelde niet teleur. Wat een prachtige registratie van dit absolute meesterwerk.
En toch. Toch had ik tijdens de aftiteling niets liever gedaan dan meteen kaartjes boeken voor een live ervaring van deze voorstelling. Om zo veel redenen nu niet mogelijk, maar dat gevoel werd er niet minder om.
De avond nadat we Hamilton hadden gekeken gaf Racoon een livestream concert vanaf Paleis Soestdijk. Wij waren twee van de gelukkigen die kaartjes hadden voor de Royal Park-versie, maar die is een jaartje opgeschoven. Uit nieuwsgierigheid en om toch nog een beetje van de sfeer mee te pakken, besloten we, wederom met een lekkere kop thee en een hapje in de eigen kamer, het livestreamconcert mee te pikken. Doordat onze planning over de hele dag in de soep liep, werd het uiteindelijk aan de eetkamertafel met de vegaburgers nog op het bord. De bandleden vonden het toch wat ongemakkelijk om voor een nagenoeg lege kamer te spelen en spreken – ik vond het toch wat ongemakkelijk om met mijn ‘bakkes vol’ bij een concert te zitten.
En toch. Toch had ik meteen zin in het concert van volgend jaar. Het concert waarvoor we de kaartjes nu al in handen hebben, dus waar we ons een jaar op kunnen verheugen. En laten we eerlijk zijn, bij Royal Park is het ook de bedoeling dat je daar op het terrein je eten en drinken nuttigt, dus ook daar zullen we met ons ‘bakkes vol’ zitten. Feestje!
Streamen van voorstellingen en concerten is hot. Uit noodzaak heeft het een vlucht genomen, maar het concept is niet helemaal nieuw. Registraties van theatervoorstellingen (op videoband, DVD, Blue-Ray en USB) kun je al jaren kopen. Tijdens stadionconcerten kun je live op schermen meekijken, om de ervaring (vrij letterlijk) te vergroten. Ondanks dat is er altijd een weerstand van artiesten en producenten geweest. Stel je voor dat mensen de DVD kopen, maar niet naar de voorstelling komen.
Aan het begin van de coronaperiode ging iedereen ineens massaal overstag. Alles werd online gezet en grotendeels gratis aangeboden. Er werd gretig gebruik van gemaakt. De reactie die me het meest bij is gebleven was van een chronisch zieke dame die eindelijk eens de dingen kon zien die ze altijd had willen zien, maar nooit de kans voor had gekregen.
In publieke sectoren, waar de culturele sector onder gerekend wordt, is er sprake van de ziekte van Baumol. Kort samengevat komt het erop neer dat in sectoren waar techniek niet voor grote veranderingen in efficiëntie kan zorgen, het verschil in kosten, arbeid en lonen met de rest van de maatschappij steeds groter wordt. In theater was de laatste grote slag om meer publiek te bereiken in feite geluidsversterking. Samen met theaterlicht en de hierboven genoemde videoschermen kunnen stadionconcerten mogelijk gemaakt worden, maar groter konden we de live ervaring niet maken. Tot nu.
Wanneer we de angst laten varen dat het publiek niet meer zal komen, zorgt streaming voor een wereld aan kansen. Ticketprijzen voor virtuele kaarten zullen lager moeten liggen dan die voor de kaarten in het theater of stadion zelf, maar ze zullen voornamelijk voor een aanvulling zorgen, niet voor een verlies. Die chronisch zieke dame zou je met alleen het live aanbod nooit inkomsten van hebben, maar met de virtuele tickets wel. Fans en liefhebbers gaan naar de live ervaring, maar kijken later misschien toch nog een keer virtueel mee. Nieuwsgierigen geven misschien niet zomaar hun geld uit aan een duur kaartje, maar zullen juist door een goedkoper virtueel ticket veilig in hun eigen huis kennis kunnen maken en eventueel daarna toch de overstap maken naar de duurdere live ervaring. En dan heb je nog de theaterharten zoals ikzelf, die het liefste alles zouden zien, maar daar simpelweg de tijd en het geld niet voor hebben en dus moeten kiezen. Virtuele tickets zouden een uitkomst zijn.
De investeringen in live streaming, zowel qua materiaal als qua kennis, worden nu gedaan en zijn relatief laag. De schaalvergroting kan echter hoog zijn, wanneer producenten deze vorm slim inzetten. Look around, look around at how lucky we are to be alive right now!
MORGEN WORDT VANDAAG BEDACHT IV
