Begin deze maand ging ‘De Grote Efteling Koekoek Show’, de nieuwste theaterproductie van het bekende themapark, officieel in première. Afgelopen zaterdag was het de beurt aan Vlaanderen om kennis te maken met de jongste telg uit het repertoire van de Kaatsheuvelse theatertak. In de Antwerpse Stadsschouwburg zagen we geen sprookje, maar wel een draak van een show.

“Dat gebeurt natuurlijk niet iedere dag, maar wij hebben geluk! Hij is er nog niet, maar wij zien al iets bijzonders op toneel. Knoppen, hendels, beeldschermen, waar we natuurlijk niet aan komen…toch? Houd jij van een goede grap, ga je graag de strijd aan en ben jij altijd klaar voor een spannend experiment? Kom dan naar de nieuwste interactieve theatershow van de Efteling. Je bent wel koekoek als je niet komt!” Het is de schizofrene synopsis van ‘De Grote Efteling Koekoek Show’ (script en regie van Jasper Verheugd i.s.m. de Efteling), waarmee meteen ook de kern van het probleem aan het licht komt: waar hebben we eigenlijk naar gekeken?

De voorstelling start met May Hollerman, die geheel toevallig uit het publiek wordt gehaald, een microfoon krijgt, maar vervolgens wel de show vlotjes aan mekaar begint te praten. Al snel komt er een liveverbinding vanuit het Sprookjesbos waar algemeen directeur Fons Jurgens (himself!) en Jop (“operations manager”) uitleggen dat de geheime controle unit die de volledige Efteling kan bedienen werd verhuisd vanuit de catacomben onder Langnek naar de Antwerpse Stadsschouwburg. De twee hebben Reinier (gespeeld door Sebastiaan Frowijn met een heerlijk Brabants accent) opgetrommeld om alles in goede banen te leiden én om iedereen wat extra uitleg te geven over de geschiedenis van het park en de werking van de attracties.

Scenefoto DGEKS live contact met de Efteling
Wat volgt is een geschiedenislesje over het ontstaan van het prachtige Kaatsheuvelse park. We kunnen gerust stellen dat onze kennis en waardering voor de Efteling ruim bovengemiddeld zijn, waardoor we erg gecharmeerd waren dat de jongste generatie liefhebbers kon kennismaken met “founding fathers” Anton Pieck en Peter Reijnders. We konden zelfs een aandoenlijk moment optekenen waarbij Henny Knoet, bedenker van Pardoes, soortement geëerd werd. Het was een klein moment, dat een mooi (en terecht) eerbetoon zou geweest kunnen zijn voor de in 2013 overleden ontwerper, maar het werd wat halfslachtig afgehandeld. Opmerkelijk was dat Knoet wel een vermelding kreeg in de show, maar Ton van de Ven, de in 2015 overleden “opvolger” van Pieck, niet werd vernoemd.


“Het moet interactief zijn!” We horen het zinnetje zo door de brainstormsessie rollen. “Want dat vinden de kids leuk!” Gedurende de voorstelling is die échte interactiviteit helaas beperkt tot een keer of 8 reageren op de frase: “Willen jullie dat zien?!” Verder mocht iemand uit het publiek de Python op afstand bedienen en was er een ronde waarin enkele vragen van toeschouwers werden beantwoord (nog méér geschiedenisles). Bij dat laatste kon de vitter in ons er overigens absoluut niet tegen dat er enkele inhoudelijke fouten zaten in het relaas van operator Reinier. Valse publieksparticipatie was er dan weer in de vorm van een meisje uit het publiek dat mocht kennismaken met “de flitser”, een toestel (een koekoeksklok…) die iedereen zomaar in en door de Efteling kon flitsen. De “vrijwilliger” werd helaas niet naar Baron 1898 geflitst, maar wel naar de nabijgelegen vijver waar ze pardoes inviel. Doorheen de show zaten er nog genoeg andere grappigheden verweven: water in een emmer bleek confetti te zijn, mensen in de voorste rijen werden nat gesproeid en de rode neuzen uit Carnaval Festival werden doorheen de zaal gekatapulteerd. Die interactiviteit werd ook nog een keertje pijnlijk zwak opgevangen toen de cast vroeg om vooral “Ja!” te roepen wanneer de parkdirecteur nogmaals vroeg of alles wel echt oké was. Dat was uiteraard buiten de anarchistische jongelingen gerekend, die massaal in de zaal zaten, een overduidelijke “Nee!” scandeerden, waarop de cast – geheel volgens script uiteraard – “Ja, zo, hartstikke goed!” repliceerde. Pijnlijk hilarisch.

Door die geschiedenisles, de vele weetjes over de Efteling en de lolbroekerij, was het dan ook vreemd toen de show na een uurtje opeens een heel andere wending nam en een donkere sfeer kreeg toen een hacker de controle unit vanop afstand overnam. De hacker zou het controlepaneel laten ontploffen als niet snel de locatie van “het hart” van het park – de bron van alle Eftelingmagie die Reijnders in het park verstopt zou hebben – gevonden werd. Een stevige switch naar een best creepy setting waar de kleinsten in de zaal het lastig mee hadden. In onze buurt hoorden we geregeld een “Mama, ik ben bang” uit de monden van de jongste bezoekers. Wat volgt, is een escaperoomachtige verhaallijn waarbij via vergezochte codes op zoek moest gegaan worden naar de locatie van dit hart. Zoals zo vaak in deze show was ook dit een half afgewerkt idee met een nogal knullige ontknoping in de vorm van een “Ja, sorry, had ik misschien niet mogen doen”. Nog snel even met het publiek het “gezamenlijk” bedachte lied brengen en klaar.

Scenefoto DGEKS Reinier bestuurt op afstand Stoomcarrousel in de Efteling
Sandra in ’t Groen, Creatief Conceptspecialist Entertainment Efteling (zet dàt maar eens op een business card!), zei eerder over de show: “Met deze nieuwe productie duiken we in de wereld van 8 tot 12-jarigen. We kiezen daarbij voor een theatervorm die aansluit bij hun behoeften. Anders dan de traditionele vorm van theater die de Efteling eerder hanteerde in haar producties, gaan we nu met het publiek op onderzoek uit en beleven samen een avontuur vol spanning en grappen.” Ze vervolgt: “Met humor, experimenten en interactie zorgen we ervoor dat het een uniek en memorabel theaterbezoek wordt, waaraan bezoekers actief kunnen deelnemen en een heel bijzonder kijkje achter de schermen van de Efteling krijgen. Bezoekers van de voorstelling ontdekken wat de directeur van de Efteling zoal doet en krijgen een show voorgeschoteld waarin niets is wat het lijkt.”

Misschien is het daarom dat de voorstelling aanvoelt als een ietwat overgeproduceerde, creatief luie YouTubeshow vol halfbakken ideeën waarvan er minstens de helft in de vuilnisbak hadden moeten belanden. Vreemd want Jasper Verheugd staat in principe garant voor schitterende voorstellingen – denk maar aan de formidabele producties ‘Pinokkio’, ‘Droomvlucht De Musical’ en ‘Pippi Langkous’ – waardoor we ons oprecht afvragen waar het misliep bij deze show. “De Grote Efteling Koekoek Show” voelt immers aan als een anderhalf uur durende reclamespot voor het park waar je 20 à 24 euro per persoon voor neertelt. Het was haast opmerkelijk dat er geen “exit through the giftshop” volgde na afloop. Want – en laat dat duidelijk zijn – de Efteling an sich is een formidabel park, dat zich gemakkelijk in de wereldwijde pretparktop kan plaatsen op basis van beleving. Als er één ding is dat de voorstelling dus extra duidelijk maakte, was dat je voor de magie die écht in de “wereld vol wonderen” hangt, gewoon in Kaatsheuvel zelf moet zijn.

Gezien 23 oktober 2021 Stadsschouwburg Antwerpen

De Grote Efteling Koekoek Show