In het DeLaMar theater in Amsterdam ging 16 juli De Mol en de Paradijsvogel in première. In het voorjaar van 2022 waren er al een aantal werkvoorstellingen geweest in DeLaMar West. Naar aanleiding van deze voorstellingen heeft het creatieve team verder gewerkt aan de musical en is het eindresultaat nu te zien tijdens Pride 2023.
Na het mooie Spring Awakening komt OpusOne met een eigen productie met script en regie van Daniel Cohen. OpusOne staat bekend om het brengen van maatschappelijk relevante thema's naar het theater die je laten nadenken over de wereld om je heen. De Mol en de Paradijsvogel is daarop geen uitzondering. De nieuwe Nederlandse musical vertelt twee verhalen over identiteit en queer rolmodellen.
Het ene verhaal is dat van televisie- en theaterpersoonlijkheid Albert Mol (Laus Steenbeeke) die als eerste BN’er publiekelijk uit de kast komt, baanbrekend en dapper. De flamboyante en uitbundige verschijning is trouw aan zichzelf maar zoekt als buitenstaande ook naar acceptatie en een plek waar hij zichzelf kan zijn. Het andere verhaal is dat van Syrische vluchteling Wassim (Silyan Elkattabi), die een plek als drag artist probeert te veroveren in het moderne Amsterdam van 2023. Verberg je wie je bent of laat je je veren zien en toon je je kleuren als een Paradijsvogel?
2004: Mol heeft slapeloze nachten na het overlijden van zijn grote liefde Geurt en is klaar met alle herinneringen en wil zijn spullen in de fik steken. Maar dan komen de belangrijkste personen uit zijn leven nog eenmaal voorbij: zijn moeder Miep, voortreffelijk gespeeld door Renée de Gruijl, zijn eerste liefde, fotograaf Fijn Nijhoff, zoon van de beroemde dichter; balletdanseres Lucy Bor (ook gespeeld door de Gruijl), waarmee Albert kortstondig getrouwd is en dochter Kika mee heeft; zijn grote liefde, de Amerikaanse Guerdon Bill (“Geurt” gespeeld door Milan van Weelden), en vooral vriend en collega, cabaretier Wim Sonneveld gespeeld door Frans Mulder. Sonneveld ging zoals bekend heel anders om met zijn seksualiteit dan Mol.
2023 : Amsterdam viert Pride, ’s nachts wordt drag artist en Syrisch asielzoeker Wassim in elkaar geslagen. Bloedend belt hij aan bij Bob (Mulder) en Leo (Steenbeeke), een bevriend homostel dat destijds heeft geholpen toen Wassims allereerste asielaanvraag werd afgewezen. De redder in nood Bob en behoudende Leo verschillen van mening over de hulp aan Wassim maar ook over de manier waarop Wassim zich presenteert. Wassim ontloop het conflict en vlucht de straten op van Amsterdam.
Beide verhalen kenmerken zich door een zoektocht naar een wereld waar je jezelf kunt zijn. Interessant is daarbij de keuze om niet alleen homoseksualiteit versus maatschappij te belichten maar ook hoe hard en verschillend mensen binnen de eigen community kunnen zien. De discrete Sonneveld versus de flamboyante Mol, maar ook homo’s die hun afkeer uitspreken over Mol omdat ze zo (flamboyant) niet willen zijn.
Ook Wassim wordt geconfronteerd met de schijntolerantie van de huidige tijd. Wassim zou niet ‘gay genoeg’ zijn volgens de immigratiedienst. Vraag je niet om problemen als je je zo extravagant kleed vraag Leo zich af. Hoe ruimdenkend zijn mensen binnen en buiten de community nou eigenlijk voor paradijsvogels? Wassim had duidelijk andere verwachtingen op dit punt van Nederland. Gedurfd is de dialoog waarbij Wassim op gesprek gaat om een kamer te vinden in een huis met leeftijdsgenoten. De dialoog is namelijk doorspekt van LGBTQI+ termen over hoe (schijn) ruimdenkend maar ook over hoe oordelend wij (nog steeds) kunnen zijn.
De verhalen van Albert en Wassim komen aan het einde samen, twee paradijsvogels uit andere werelden en tijden vinden elkaar met elk hun eigen inzichten.
Steenbeeke, Mulder en de Gruijl spelen dubbelrollen en dragen de voorstelling; Steenbeeke is een fantastische acteur en speelt Mol ontroerend, kwetsbaar, gevat maar bovenal geloofwaardig. De timing en tekstbeleving van Frans Mulder is ongekend, wat blijft het een genot om hem op het toneel te zien. De Gruijl laat eens te meer zien leading lady materiaal te zijn. Maar zeker ook een grote pluim voor nieuwkomer Silyan Elkattab die zijn studie aan het Conservatorium Codarts Rotterdam nog moet afronden. Als je dit in je tweede jaar kunt ben je een grote belofte. Milan van Weelden speelt grote liefde Geurt op integere en toegewijde wijze.
Niek van der Deijl, Rick Bok, Ward van Klinken, Mats van Klinken, Brecht Coppers en Kees Nieboer vormen het o zo belangrijke ensemble in deze voorstelling. Grote complimenten voor deze jongen talenten die allen overtuigend zingen en acteren en in erg veel scenes een nadrukkelijke rol spelen. Chapeau.
Grote complimenten voor Daniel Cohen voor tekst en regie en voor Jeroen van Wijhe (dramaturg): De mol en de paradijsvogel is een prachtige nieuwe productie die de kwetsbaarheid toont van beide zoektochten. Een voorstelling die het aandurft om maatschappij kritisch te zijn en die akelig actueel is zeker gezien de recente gebeurtenissen in de hoofdstad met o.a. de aanval op drag queen Envy Peru.
De muziek van Jan Groenteman en Ezra van Nassa geeft het heerlijke Nederlandse chanson gevoel. Decor en kostuums van Timo Arling zijn eenvoudig maar dienen de voorstelling. Roy Jonathans zorgt voor verfrissende choreografieën waarbij met name de nummers met het ensemble er uit springen.
De Mol en de Paradijsvogel is tot en met 6 augustus exclusief te zien in DeLaMar in Amsterdam: https://delamar.nl/voorstellingen/de-mol-en-de-paradijsvogel/
Gezien: 16 juli 2023 Delamar Theater Amsterdam