Recensie Elisabeth is terug. En hoe!
Door Marc Smulders / Foto's Annemieke van der Togt
Elisabeth de Musical vertelt het verhaal van keizerin Elisabeth van Oostenrijk. De musical portretteert haar als een moderne vrouw die haar eigen weg wil gaan, maar die verstrikt raakt in een leven vol hofetiquette, een dominante en allesbepalende schoonmoeder en de dreigende ondergang van de monarchie. Ondanks haar liefde voor de keizer, voelt Elisabeth zich steeds meer gevangen in het hofleven. Ze worstelt met de verwachtingen die aan haar worden gesteld en heeft een moeizame relatie met zoon Rudolf. Een vrouw die haar tijd ver vooruit was in een zoektocht naar vrijheid en zelfexpressie. Uiteindelijk wordt haar leven tragisch beëindigd door de anarchist Luigi Lucheni. De nieuwe versie van Elisabeth ging op 23 maart in première in het DeLaMar theater in Amsterdam.
Pia Douwes speelde in 1992 in de van oorsprong Weense musical de hoofdrol. Vele versies en concertantes volgden daarna in Nederland, Duitsland en Oostenrijk en altijd was Douwes eigenlijk de enige echte Elisabeth. In deze nieuwe versie is de rol gesplitst. In de eerste akte speelt Danique Dusée de jonge Elisabeth. Dusée maakt hiermee haar musicaldebuut. Haar spel en zang zijn voortreffelijk. Je ziet de jonge Elisabeth groeien van een jonge, soms nog naieve vrouw tot de geëmancipeerde en vrijgevochten vrouw die zij later werd. De musicalklassieker 'Mijn leven is van mij' brengt zij op eigen wijze en zorgt voor een overdonderend applaus in de zaal. Dusée slaagt met vlag en wimpel voor de uitvoering van deze iconische song en geeft Elisabeth de juiste groei en gelaagdheid mee, wat een grote belofte voor de toekomst is.
.webp)
Aan het einde van de eerste akte neemt Douwes de fakkel over als de doorgewinterde Elisabeth. Haar opkomst is sensationeel, ze wordt als het ware onthuld en stapt uit een schilderijlijst. De zaal is letterlijk in extase en onderschrijft daarmee terecht de internationale sterrenstatus van Douwes. Een ervaring die je in New York en London vaker ziet bij stars on stage maar wat in het nuchtere Nederland zelden voorkomt. Douwes speelt de door het leven getergde Elisabeth met verve. Ze kent het karakter en de emoties door en door en is daarmee een genot om naar te kijken. Chapeau.
Elisabeth wordt tijdens haar tragische leven meermaals geconfronteerd met De Dood, gespeeld door Milan van Waardenburg. In 1999 gaf Stanley Burleson een duistere en mysterieuze invulling aan de rol. Van Waardenburg pakt het anders aan en speelt een coole verleider die alles naar zijn hand zet en gefascineerd is door Elisabeth. Het samenspel met Douwes brengt de musical naar ongekende en on-Nederlandse hoogte. Wat een kwaliteit staat hier op het toneel. Van Waardenburg doet in zijn leren pak qua stage presence, look en vocals denken aan Adam Lambert. Recentelijk liet Van Waardenburg tijdens de Les Misérables Arena tour al horen dat zijn vocals ongekend zijn, in Elisabeth is dat niet anders. Wat een ster.
William Spaaij speelt Luigi Lucheni. Na de wat twijfelende eerste minuten zit hij vol in de rol van de cynische anarchist die voor relativering en lucht zorgt in het verhaal. Spaaij speelt en zingt de sterren van de hemel in zijn sterkste musicalrol tot nu toe. Alle rollen zijn buitengewoon sterk bezet. Er wordt uitstekend en verstaanbaar gezongen en geloofwaardig geacteerd door Guido Gottenbos als Franz Joseph, Sjoerd Oomen als Max van Beieren, Saskia Schäfer als Ludovica van Beieren en Ronald Jorritsma als Rudolf. Ann Van den Broeck speelt overtuigend de dominante en manipulerende Sophie die er onder andere voor zorgt dat een van de kinderen van Elisabeth naar haar wordt vernoemd.
Producenten Albert Verlinde, Huub van den Heuvel en Jaco Kaasschieter hebben samen met de Vlaamse regisseur Frank van Laecke gekozen voor een rauwe versie ontdaan van pracht en praal. Een trend die nationaal en internationaal is ingezet en die wij ook zagen bij onder andere Ivo van Hove's versie van Jesus Christ Superstar en Jamie Lloyd's sensationele versie van Sunset Boulevard. Het brengt de verhalen veelal terug tot de essentie. Ondanks de soberheid is er niet bezuinigd op decor (Carla Janssen Höfelt) en kostuums (Arno Bremers). Het immense schildersatelier met 7 digitale schermen werkt uitstekend en zorgt samen met het vernuftige lichtontwerp van Marc Heinz voor passende en wisselende sferen. Het veertien koppige orkest onder leiding van Marco Braam zorgt voor de juiste grandeur met de iconische muziek van Sylvester Levay. Wij zagen de laatste tijd toch regelmatig low budget keuzes als het gaat om aantal muzikanten, staging, decor en props. Hier niet en dat is een genot.
.webp)
Elisabeth is terug. En hoe! Voor de liefhebbers van de oorspronkelijke versie zal het even wennen zijn, maar deze uitvoering maakt het bijzondere levensverhaal van Elisabeth toegankelijk voor nieuwe generaties. Het is een indringende en uitermate boeiende versie die wellicht minder raakt op emotie. Als musicalliefhebber mag je de kans om Pia Douwes in deze iconische rol nog een keer te zien, niet voorbij laten gaan.
Elisabeth is tot en met eind oktober te zien, voor kaarten ga naar: https://elisabethdemusical.nl/tickets/
Recensie Elisabeth is terug. En hoe!