Door Robin Peeters - foto's Steven Hendrix
Op 30 september 2002, ondertussen al meer dan 21 jaar geleden, werd Mario Verstraete de eerste niet-terminale euthanasiepatiënt in België. Zijn jarenlange strijd voor het recht op menswaardig sterven werd 10 jaar later verfilmd door Nic Balthazar. Nu brengt Au Fond Producties ‘Tot Altijd’ in musicalvorm in de Vlaamse theaters. Het is geen sinecure om een dergelijk gevoelig, aangrijpend en bovenal waargebeurd verhaal integer op de planken te brengen, maar het team achter deze voorstelling slaagt er uitstekend in. Niet in het minst door de formidabele vertolking van Jo Hens als Mario Verstraete.
In 2002 werd België (na Nederland) het tweede land ter wereld waar euthanasie werd gelegaliseerd. Het debat woedde de jaren voordien in alle hevigheid. Eén van de activisten voor het recht op menswaardig sterven was Mario Verstraete die in 1993 te horen kreeg dat hij aan multiple sclerose leed. Hij werd gehoord in de senaatscommissie die de Belgische euthanasiewet aan het voorbereiden was. Uiteindelijk werd de wet in mei 2002 goedgekeurd waarna deze in werking trad op 23 september 2002. Een week later paste Verstraete deze wet toe waarmee hij de eerste persoon werd die er gebruik van maakte.
‘Tot Altijd’ vertelt dit waargebeurde verhaal over Mario die alles heeft om gelukkig te zijn, tot die harde diagnose van MS zijn leven overhoop haalt. Hij probeert, omringd door vrienden en familie, om alles uit het leven te halen wat erin zit. Wanneer hij echter besluit om te vechten voor zijn recht op waardig sterven, worden Mario’s relaties op de proef gesteld.
De film van Nic Balthazar, waarop deze musical gebaseerd is, oogstte in 2012 veel lof en wist op het Filmfestival van Oostende drie Ensors in de wacht te slepen, waaronder die voor beste film. Een dappere uitdaging dus voor Au Fond Producties om een musicalversie te creëren over een verhaal dat en een thematiek die veel mensen na aan het hart ligt. Het creatieve team, onder leiding van regisseur en co-scriptschrijver Manu Jacobs, heeft duidelijk gewaakt over een zo waardig en respectvol mogelijke benadering van het heftige levensverhaal waardoor ‘Tot Altijd’ een goed gebalanceerde voorstelling is geworden. De grote emoties worden zeker niet geschuwd, maar door vooral alle facetten van het kleurrijke leven van Mario Verstraete voldoende ruimte te geven, is er ook veel ruimte voor luchtigheid en humor. Hierdoor is ‘Tot Altijd’ geen deprimerende voorstelling over de geplande dood, maar wel een warme ode aan het leven.
In het heerlijk kleine decor krijgen de acteurs en het verhaal alleszins de ruimte die ze verdienen. De regie van Jacobs hierin is over het geheel genomen vlot, al voelden sommige momenten eveneens eerder fragmentarisch aan en had de simplistische zwart-witthematiek ook niet gehoeven. Jacobs slaagt er evenwel in om de juiste klemtonen te leggen en te waken over een goede balans in de voorstelling. Een balans die eveneens terug te vinden is in de songs van Jérémie Vrielynck en Timo Descamps. De nummers zijn over het algemeen ingetogen waardoor ze niet meteen de aandacht naar zich toetrekken, maar een mooie extra laag over de vertelling leggen. Enkel bij de net iets te bombastische, te poppy titelsong vergalopperen Vrielynck en Descamps zich enigszins. Alsof de voorstelling minstens één hit nodig had waardoor dit nummer net wat te hard afsteekt tegenover de ietwat kleinere songs.
Het is alleszins zo dat, net zoals de regie, ook de songs alle ruimte geven aan het verhaal en de cast alle kansen geeft om te schitteren. Zo zijn de prestaties van Anne Mie Gils (Francine), Line Ellegiers (Lynn) en Floris Devooght (Speck) onmiskenbaar zeer sterk, al zijn het vooral de uitzonderlijke prestaties van David Cantens (Thomas) en bovenal Jo Hens (Mario) die weten te beklijven. Warme prestaties in een integere voorstelling die ook na het uitdoven van het slotapplaus nog nazindert.
‘Tot Altijd’ is nog te zien tot en met 10 maart in de Rode Zaal van het Fakkeltheater. Voor meer informatie en tickets kunt u terecht op www.aufondproducties.be. De musical gaat eind 2024 eveneens op tournee door Vlaanderen.
Gezien op zaterdag 24 februari 2024 in de Rode Zaal van het Antwerpse Fakkeltheater.
