Door Robin Peeters - Scènefoto's: Steven Hendrix
Een gevierde Vlaamse musicalcreatie opnieuw op het podium brengen, is toch altijd een ietwat gedurfde onderneming. Zeker als die titel ‘Lelies’ betreft. De musical van Judas Theaterproducties werd bij z’n wereldpremière in 2011 gelauwerd met lovende recensies en de vijf Vlaamse Musicalprijzen die volgden, waren oververdiend. Zo’n 13 jaar later waagt InTeam Producties zich aan een nieuwe versie. Die blijkt tijdens de première een tikje minder klassiek geënsceneerd, wat moderner, en – bovenal – nog steeds hartverscheurend mooi te zijn. Als publiek zijn er dan twee gepaste opties bij het slotapplaus: oftewel volgt er een moment van verstilling of je veert synchroon recht voor een oorverdovende staande ovatie waar maar geen einde aan lijkt te komen. Het premièrepubliek koos dit weekend voor die laatste optie. En geef ze maar eens ongelijk: deze ‘Lelies’ is klaar om een nieuwe generatie theatergangers te overtuigen.
‘Lelies’ is gebaseerd op het toneelstuk ‘Les Feluettes’ van de Canadese toneelschrijver Michel Marc Bouchard. In de musical ziet het publiek bisschop Jean Bilodeau die in 1952 in de gevangenis wordt ontboden om de laatste biecht van een gevangene af te nemen. Tot diens grote verbazing, blijkt de gevangene Simon Doucet te zijn, een oude kennis van hem. Doucet heeft samen met de andere gevangenen een toneelstuk voor de bisschop voorbereid. Dit stuk vertelt het verhaal van hun gezamenlijk verleden dat door de bisschop werd verdrongen, maar dat Simon nooit heeft kunnen vergeten.
De bejubelde voorstelling van Judas Theaterproducties is sinds 2011 zachtjesaan in de harten – en nadien ook in het collectief geheugen – van de Nederlandstalige musicalwereld gekropen. Er kwam een reprise, een symfonische versie en er waren producties in Nederland. Vorig jaar waagde Bohemian Productions uit Sint-Niklaas zich aan een amateurproductie van ‘Lelies’. Niels De Valk, artistiek leider van InTeam Producties, stond er in voor de regie en decor- en kostuumontwerper Yannic Duchateau was verantwoordelijk voor de vormgeving. Deze Bohemian-versie fungeerde voor De Valk als een soort testcase. Het is namelijk dat concept dat InTeam Producties nu, met een volledig professionele omkadering, naar de Rode Zaal van het Antwerpse Fakkeltheater brengt.
Met groot succes want regisseur en producent De Valk brengt het verhaal over liefde, jaloezie, berouw en moord – met als leitmotiv ‘De Passie van de Heilige Sebastiaan’, een symbool voor het ultieme liefdesoffer – op een indrukwekkend intense manier op de planken. De setting van De Valk is wat moderner waarbij de acteurs in een halve cirkel, gevormd door van vloer tot plafond hoge tralies, het stuk speelt: voor de tralies als de gevangencast van het toneelstuk, achter de tralies opnieuw als gedetineerden. Hierbij gebeuren alle kledingchangementen aan de zijkanten van het podium. Het knappe decor- en kostuumontwerp van Duchateau oogt hedendaagser, is strak en bovenal enorm complementair aan het functionele concept van De Valk. Hetzelfde kan ook gezegd worden over het lichtplan van Benjamin De Maere. Het past allemaal binnen de ‘less is more’-filosofie van deze productie, waarbij die “less” helemaal niet gaat over de prima afwerkingsgraad van de voorstelling, maar wel over het idee om de cast, het script (Allard Blom) en de formidabele partituur van Sam Verhoeven alle ruimte te geven om volop te schitteren. En dat doen ze.
Zo was het bij de première bloedheet in het Fakkeltheater, maar vanaf de eerste noten – en de bijhorende indringende, kenmerkende koorpartij – gaan de koude rillingen al door mijn lijf. Niet in het minst dankzij de zeer indrukwekkende verschijning, vertolking en stem van Tim Saey als Simon Doucet. Ook zijn interpretaties van ‘Alsof Het Danst’ en ‘De Leegte in Mij’ zorgen voor instant kippenvel. Naast hem staan nieuwkomers Wout Puimège en Ruben Santens als respectievelijk de jonge Simon en Vallier de Tilly. De twee starten enigszins weifelend aan de voorstelling – waardoor ook wat chemie tussen de twee ontbreekt – maar slaan gaandeweg deze aarzeling van zich af om volop te kunnen tonen wat ze in hun mars hebben. Probeer het maar eens niet droog te houden bij hun ‘Heb Mij Lief’ in de ontzettend sterke tweede akte. Een segment dat sowieso formidabel wordt opgebouwd in het script van Blom met het trio ‘Als De Liefde Brandt’, ‘Heb Mij Lief’ en ‘Waarom Bidden’ waar Joppe Dekoker zijn prima vertolking van de jonge Bilodeau kan bezegelen met een indrukwekkende versie van dat laatste nummer.
In het concept van De Valk is er veel ruimte voor stil spel en dat opnieuw volgens het credo: simpel, maar doeltreffend. Zo heeft Hannes Vandersteene als bisschop Bilodeau amper tekst, maar weet hij de aandacht te trekken wanneer dat hoort. Een rol die veel meer aandacht naar zich toe trekt, is die van Gravin de Tilly en dat is een kolfje naar de hand van Brecht Callewaert. Callewaert vertolkt met veel gevoel de gekrenkte vrouw die zweeft tussen liefde, verlangen en hoop. Ook zijn samenspel met Santens weet meer dan te overtuigen. Al is de opmerkelijkste prestatie van de avond misschien nog die van Florian Slangen als Mademoiselle de Rozier. Slangen ontpopt zich niet alleen als een meesterlijk verteller, die zijn publiek vanaf de eerste noot van ‘De Leugen Regeert’ niet meer loslaat, maar bovendien alle nuances in zijn rol perfect weet over te brengen.
Wanneer de ontknoping van ‘Lelies’ nadert, bereikt de intensiteit van de voorstelling z’n hoogtepunt. Tijdens de bekentenis is het muisstil in de zaal: geen kuchje, geen geschuifel, alleen maar ingehouden adem bij het premièrepubliek dat, zoals reeds verteld, meteen daarna de voorstelling beloonde met een staande ovatie. Een ovationeel applaus waarin, ook van de kant van het publiek, veel ontlading zat. Als je sprakeloos bent, kan je immers nog altijd applaudisseren totdat je handen pijn beginnen te doen. Deze intense ‘Lelies’ kruipt namelijk onder je huid en geeft een nieuwe betekenis aan het begrip ‘hartverscheurend mooi’.
Info en tickets: www.inteam-producties.be
Gezien op zondag 8 september 2024 in de Rode Zaal van het Antwerpse Fakkeltheater.
