Les Misérables is de droom van elke theaterproducent. Een droom om deze voorstelling te mogen laten zien aan het publiek.
Les Misérables is een roman van Victor Hugo, gepubliceerd in 1862. Het boek vertelt het verhaal van Jean Valjean, een voormalige gevangene die probeert om een eerlijk leven te leiden na zijn vrijlating, terwijl hij voortdurend wordt achtervolgd door de harteloze politieagent Javert. Valjean moet ook opkomen voor Fantine en haar dochtertje Cosette, een arme werkster die wordt uitgebuit door haar werkgevers.
Les Misérables is één van de meest bekende en gerespecteerde boeken van de 19e eeuw, en het is ook één van de meest bewerkte werken in de geschiedenis. Het boek is verfilmd, vermusicaliseerd en opgevoerd in theaterproducties over de hele wereld.
Een van de bekendste verfilmingen van Les Misérables, is de film uit 2012, met in de hoofdrol Hugh Jackman als Jean Valjean en Russell Crowe als Javert. De film was een groot commercieel succes en won verschillende prijzen, waaronder drie Academy Awards. De musicalversie van Les Misérables, die voor het eerst in Parijs werd opgevoerd (1980), is misschien wel de meest bekende bewerking van het boek. De musical is sindsdien opgevoerd in tal van steden over de hele wereld en heeft talloze Tony Awards en andere prijzen gewonnen. Les Miserables is ook één van de langstlopende musicals ter wereld. Menig musical fan zal de voorstelling dan ook meerdere keren in hun leven bezocht hebben. Volgens de BBC was in 2006 Sally Frith wel de grootste fan. Ze is minstens 740 keer naar deze voorstelling geweest.
In het seizoen 1991 – 1992 mocht het Nederlandse publiek voor het eerst genieten van Les Misérables. Joop van den Ende was de eerste producent die deze voorstelling naar Nederland haalde. Hoofdrollen waren er voor, onder andere, Henk Poort, Joke de Cruijf, Ernst Daniël Smit, Vera Man, Pia Douwes, Simone Kleinsma, Bil van Dijk, Danny de Munk en Paul de Leeuw. Veel acteurs hebben in deze productie hun eerste opwachting gemaakt. Stanley Burleson speelde in deze eerste versie in het ensemble de rol van Montparnasse, één van de vier leden van de bende van Thernadier Patron-Minette.
In het seizoen 2008-2009 kwam Les Misérables bij Stage Entertainment weer terug. Componist Stephen Metcalfe paste voor deze versie de arrangementen aan zodat ze meer bij de huidige tijd zouden passen. Deze nieuwe arrangementen zijn toen standaard geworden voor alle voorstellingen in de wereld. Hoofdrollen voor deze productie waren, onder andere voor René van Kooten, Freek Bartels,Tony Neef, Jamai Loman, Carlo Boshard en Suzanne Seegers.
Na jaren van afwezigheid hebben theaterproducenten Hans Cornelissen en Ruud de Graaf de stoute schoenen aangetrokken om deze musical der musicals weer naar Nederland te halen.
Ruim vier jaar geleden zijn Ruud de Graaf, Hans Cornelissen en Erwin van Lambaart naar Sir Cameron Mackintosh geweest om te kijken of er mogelijkheden waren om les Misérables weer naar Nederland te brengen. Ondanks dat dit proces niet makkelijk was, is het gelukt om toestemming te krijgen. Maar toen kwam de coronapandemie en is de tour tot twee keer toe uitgesteld. Het afgelopen half jaar zijn de Graaf en Cornelissen regelmatig mensen tegen gekomen die zeiden, jullie zijn echt gek. Wie gaat er na zo’n heftige corona periode met zo’n groot risico, volle productie naar de theaters brengen? We zitten tenslotte niet in een heel gunstige tijd, de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis, stijgende kosten, allemaal factoren die het financiële risico nog groter maken.
Met de instelling, als we het publiek terug willen winnen, moeten wij als theaterproducent juist niet bang zijn. We moeten proberen het publiek het beste te bieden wat er te bieden valt. Met Les Misérables weten we dat we, op musical gebied, het beste in handen hebben.
De kaartverkoop gaat tot nu toe goed. Natuurlijk moeten er nog heel wat meer kaarten verkocht gaan worden, maar het is duidelijk dat het publiek wil komen kijken. Niet alleen voor de eerste serie in Carré maar ook voor de andere theaters in het land.
De cast is begonnen met de repetities in theater Kunstlinie in Almere. Een zeer luxe positie omdat het mogelijk is om ruim zes weken gebruik te kunnen maken van de faciliteiten van dit theater. Voor zo’n grote productie heb je ook veel ruimte nodig. Als iedereen aanwezig is praten we toch over 140 mensen die direct betrokken zijn bij het maken van deze voorstelling.
De eerste try-outs zullen dan ook in Almere te zien zijn. Daarna verhuist het allemaal naar Koninklijk Theater Carré in Amsterdam waar op 5 maart 2023 de grote gala première zal gaan plaats vinden. Deze verhuizing zal vier à vijf dagen in beslag nemen. Een enorme operatie waar tien trailers bij betrokken zijn. Tijdens de voorstellingen zijn er voor en achter het toneel zo’n 80 mensen aan het werk.
Normaal staat een grote productie in één theater. Geheel volgens de visie van De Graaf en Cornelissen komt Les Misérables naar de mensen toe en zal gespeeld worden in negen theaters in Nederland. Van Maastricht tot Groningen, iedereen wordt in de gelegenheid gesteld om deze voorstelling te komen bekijken. Daarnaast is er ook een bijzondere samenwerking met Studio 100 en zal Les Misérables ook in België te zien zijn. Dit uiteraard aangevuld met Vlaamse toptalenten. Het is bijzonder dat de Graaf en Cornelissen en Studio 100 als eerste producenten de vernieuwde versie van Les Misérables naar het continent te mogen brengen.
Dankzij Cameron Mackintosh zijn er toch weer zaken aangepast aan de huidige tijd. De liedjes en muziek en het verhaal blijven natuurlijk onveranderd, maar met name in de vormgeving is veel aangepast. Eén van de meest opvallende aanpassingen is, dat de draaischijf weg is. Doordat de theatertechniek zo veel verfijnder is geworden zullen nu de changementen etc. veel subtieler zijn. Het gebeurt wel maar het is niet zo heel nadrukkelijk te zien. Voordat je het weet zit je dan ineens in een andere sfeer of op een andere locatie.
Dat Victor Hugo naast begenadigd schrijver ook een zeer talentvol schilder was zullen we ook te zien krijgen, want een aantal van zijn schilderijen zijn in het decor verwerkt. Via projecties worden deze schilderijen ingezet als verbinding tussen verschillende scènes. Ook op het muzikale en vocale vlak zijn er wat nuances aangepast. Hierdoor is de voorstelling ook toegankelijker geworden voor een jong publiek.
In de traditie van Les Misérables bestaat de cast uit bekende namen, maar ook uit mensen die we nog niet zo goed kennen. Maar dat je bent gecast voor deze voorstelling wil eigenlijk wel wat zeggen over je talent. De casting procedure van Cameron Mackintosh is namelijk uitermate streng. Het mag gezegd worden dat hij erg onder de indruk was van het talent wat in Nederland beschikbaar is. Zo zien we naast twee “oude” Les Misérables acteurs René van Kooten en Freek Bartels ook de talentvolle Yannick Pluggers in een hoofdrol. Yannick treedt in de voetsporen van Paul de Leeuw en Carlo Boszhard met zijn rol als Thénardier. Maar ook namen als Pamela Kroes, Jary Sluijter, April van Amelsvoort en vele anderen schitteren straks naast de oude rotten in het vak.
Les Misérables belooft weer een fantastische avontuur te worden voor iedereen die hier aan mee werkt en vooral voor Ruud de Graaf en Hans Cornelissen, die toch in deze lastige tijd het aandurven om zo’n grote productie naar de Nederlandse theaters te brengen.
Les Misérables gaat op 5 maart 2023 in première in Koninklijk Theater Carré.
De rolverdeling is:
Milan van Waardenburg – Jean Valjean
René van Kooten – Alternate Jean Valjean
Freek Bartels – Javert
Yannick Plugers – Thénardier
Michael Muyderman – Marius
Channah Hewitt – Fantine
Vajèn van den Bosch – Éponine
Ellen Pieters – Madame Thénardier
Mark Roy Luykx – Enjolras
Sem Gerritsma – Cosette