In november 2021 was ik al lyrisch over één van de laatste zogenaamde “previews” van de Vlaamse versie van ‘Rent’. Toen was het nog een “work in progress”, maar nu is het menens in de Hobokense Blikfabriek. Was de jongste musicaltelg van Deep Bridge even pakkend als een klein jaar geleden? Klopte nog steeds alles aan de Vlaamse versie van deze rockmusical? Jawel hoor: deze ‘Rent’ is een rauwe tranche de vie die niemand onbewogen laat. Een mokerslag van een voorstelling.
Wie nog niet vertrouwd is met het meesterwerk van Jonathan Larson moet weten dat de schrijver-componist een verhaal creëerde dat zich afspeelt in de New Yorkse ‘East Village’ in de jaren 90. Een tijd die gekleurd is door het AIDS-virus, druggebruik en sociale onrust. Centraal staat Mark (Stijn Proesmans), een jonge filmmaker die het leven van zijn vrienden documenteert, een creatieve bende die de bohemian levensstijl voorop stelt. Hij woont samen met rocker Roger (Ruben Van Keer), die pas ontslagen werd uit de afkickkliniek. Roger wordt verliefd op zijn nieuwe buurmeisje, Mimi (Lien Van den Bossche). De nachtclubdanseres vindt bij hem troost want, net als Roger, heeft ook zij AIDS.
Maureen (Charlotte Campion, een nieuwkomer in de cast), de ex van Mark, woonde ook in het voormalige fabriekspand, maar leeft nu samen met advocate Joanne (Saïn Vantomme). Hun voormalige huisgenoot Benjamin (Kenny Verelst) trouwde rijk en investeerde mee in het gebouw. Zo wordt hij de huisbaas van Mark, Roger en Mimi, wat voor disbalans zorgt in de groep. Docent Tom Collins (Pieter Jan De Paepe) komt met steun uit onverwachte hoek. Nadat Collins overvallen wordt op straat ontmoet hij Angel (Bart Aerts) die hem te hulp schiet, waarna deze hartelijke persoonlijkheid ook deel wordt van de vriendengroep.
Een jaar lang volgt Mark de levens van zijn vrienden, die elk op hun manier geconfronteerd worden met de harde realiteit en weer opgetild worden door de warmte van hun vriendschap.
In ware (off-)Broadwaytraditie ging deze Vlaamse productie van ‘Rent’ in oktober 2021 van start met previews om zo het stuk te finetunen tot aan een eventuele première. Dezelfde start maakte de oerversie van de musical ook in 1993 waarna ‘Rent’ in 1996 officieel in première ging off-Broadway. De musical werd er een joekel van een hit, verhuisde naar een groter theater op Broadway, speelde er in totaal meer dan 5.000 voorstellingen en won verschillende prijzen waaronder de Tony Award voor Beste Musical en de prestigieuze Pulitzer Prize voor Drama. Schrijver Jonathan Larson heeft het echter allemaal nooit kunnen meemaken. Larson stierf onverwacht de nacht voor de première.
‘Rent’ wordt veelal beschouwd als dé musical van Generation X, net zoals ‘Hair’ bekeken wordt als de musical van de baby boomers. Het is dan ook een opvallende keuze van Deep Bridge om “die AIDS-musical uit de nineties” op de planken te brengen in een tijd waarin Millennials en Generation Z te maken krijgen met andere problematieken. En net daarin schuilt één van de vele krachten van deze productie. Regisseur Stany Crets is er op sublieme wijze in geslaagd om ‘Rent’ ook voor deze generaties relevant te houden. Crets trekt parallellen tussen die jaren ’90 en nu waardoor de voorstelling ook in deze tijd (pijnlijk) herkenbaar wordt: sociale ongelijkheid, een onbereikbare woningmarkt, polarisatie, moeilijke levenskeuzes maken, veranderende normen en waarden, … Tijdens ‘Wie jij bent’ werd dit explicieter door het tonen van beelden van recente Amerikaanse protesten en betogingen. In dat kader blijft het ontzettend jammer dat de Vlaamse musicalpodia, ook bij deze ‘Rent’, een opvallend gebrek aan diversiteit hebben.
Bovenal blijft ‘Rent’ een voorstelling over universele thema’s als liefde, vriendschap, hoop en samenhorigheid als het ultieme wapen tegen een maatschappij waarin bevolkingsgroepen tegen elkaar worden opgezet. Dat samenhorigheidsgevoel is alomtegenwoordig in deze enscenering. Voor de start van beide aktes staat de volledige cast (inclusief regisseur, muzikaal leider en de crew) nog te keuvelen op het podium met elkaar of met het publiek in de tribunes. Van iedereen straalt het vertrouwen en het geloof in deze productie af. Alsof ze dan al denken: “Hou u maar vast, dit gaat bijzonder worden.”
Een andere moedige keuze van de producent is om volledig te gaan voor jong talent dat in deze productie de kans krijgt om zich verder te ontplooien. Ook hier staat die samenhorigheid wederom centraal waardoor ‘Rent’ één zinderende ensembleperformance is. Enkele namen eruit pikken zou afbreuk doen aan deze collectieve topprestatie, al moet ik toch een uitzondering maken voor Oonagh Jacobs die met ‘Rent’ een formidabel debuut maakt als choreografe. Net zoals regisseur Crets maakt Jacobs dankbaar gebruik van de ruime vierkante speelvloer om enkele prachtige podiumbeelden te creëren.
Sowieso is de locatie in de Blikfabriek in het Antwerpse district Hoboken een schot in de roos. De industriële setting zet het rauwe karakter van de voorstelling extra in de verf. Aan twee zijden van de speelvloer staat een tribune van acht rijen waardoor het publiek dicht op de huid van de cast zit. Beeldschermen die rond het podium hangen tonen beelden die live gemaakt worden door Mark of door enkele vaste camera’s. Crets kan hierdoor nog meer spelen met de focuspunten van het publiek.
Deep Bridge heeft met deze briljante ‘Rent’ z’n meesterstuk te pakken: een ongeziene musicalervaring in Vlaanderen. Een niet te missen voorstelling, die de reis naar Hoboken vanuit Nederland meer dan waard is.
Tickets en info: www.deepbridge.be
Gezien op vrijdag 23 september 2022 in de Blikfabriek te Hoboken.