Als je als Nederlandse artiest je wilt wagen aan de nummers van Tom Waits dan ben je of fantastisch goed of niet goed snik. Flip Noorman heeft met de voorstelling met nummers van Leonard Cohen al laten blijken dat hij goed is en dat deze stap met het volle verstand is genomen. Daar Tom Waits voor het gemiddelde Nederlandse publiek niet zo bekend is zal ik nu eerst even wat over deze bijzondere muzikant vertellen.
Thomas Alan (Tom) Waits is een iconische Amerikaanse musicus, acteur, songwriter en componist. Hij werd geboren op 7 december 1949 in Pomona, Californië. Zijn muziekstijl wordt vaak omschreven als een unieke mix van blues, jazz, rock en cabaret, met teksten die vaak poëtisch en surrealistisch zijn. Gedurende zijn lange en veelzijdige carrière heeft Waits een indrukwekkend oeuvre opgebouwd en is hij uitgegroeid tot een invloedrijke figuur in de Amerikaanse muziekwereld.
Als kind groeide Waits op in een muzikaal gezin en hij begon al op jonge leeftijd met het bespelen van instrumenten. Hij ontwikkelde al snel een liefde voor bluesmuziek en begon in de jaren 60 en 70 op te treden in clubs en cafés in Los Angeles. In 1973 bracht hij zijn eerste album uit "Closing Time" waarmee hij meteen de aandacht trok van critici en muziekliefhebbers. Het album wordt beschouwd als een van de beste debuutalbums ooit gemaakt en legde de basis voor de unieke stijl van Waits.
Waits bleef in de jaren daarna albums uitbrengen die werden geprezen om hun originaliteit en creativiteit. Zijn muziek bleef evolueren en veranderen, en hij bracht een reeks albums uit die tot de beste in hun genre worden gerekend. Albums als "Rain Dogs" (1985), "Swordfishtrombones" (1983) en "Frank's Wild Years" (1987) toonden aan dat Waits altijd op zoek was naar nieuwe manieren om zijn muziek te presenteren en dat hij bereid was om risico's te nemen.
Waits' teksten zijn net zo belangrijk voor zijn muziek als de muziek zelf. Hij schrijft vaak over het leven aan de rand van de samenleving, alcoholisten, zwervers en andere personen. Zijn teksten zijn poëtisch en beeldend, en hij heeft een talent voor het creëren van verhalen die de luisteraar meeslepen. Zijn stem is ook een belangrijk onderdeel van zijn muziekstijl. Zijn rauwe, rasperige stemgeluid past perfect bij zijn teksten en muziek en is onmiskenbaar herkenbaar.
Waits is altijd een duister figuur geweest. Zijn fans houden van hem omdat hij nooit toegeeft aan de eisen van de muziekindustrie of de mainstream. Wat Noorman persoonlijk ook heeft mogen ondervinden.
Vanavond ben ik in theater Het Klooster in Woerden en ik word vergezeld door Waits fan in hart en nieren Ruud Hömann. Ik ben zelf een liefhebber van de muziek van Waits maar zeker geen fan. Met één album in mijn muziekcollectie ben ik meer onbekend dan bekend met deze muziek. Geheel open ga ik dan ook deze voorstelling in. Zodra het eerste nummer wordt ingezet “Groot in Japan” worden bij mij meteen alle zintuigen op scherp gezet. Dat dit een bijzondere avond gaat worden hoor ik meteen. De stem van Noorman schuurt tegen de rauwheid van die van Waits aan, maar behoud zijn eigen karakter en timbre.
Waits zijn teksten wisselen van poëtisch naar compleet absurdistisch en alles wat daar tussen kan zitten. Om deze teksten om te zetten naar de Nederlandse taal lijkt een onbegonnen zaak. Noorman is hier meer dan goed in geslaagd. Zoals Jan Rot het altijd noemde, buitenlandse liedjes niet vertalen maar hertalen. De teksten zijn echt prachtig hertaalt en de vertolking ervan heeft mijn waardering van Noorman en Waits naar een hoger niveau getild.
De muzikale begeleiding van de Noormannen (en vrouw) is van eenzelfde hoog niveau. Waar de heldere stem van Vera van der Bie, als prachtig tegenwicht, de warme stem van Noorman in balans brengt.
Flip Noorman zingt Tom Waits is meer dan een ode aan de muziek van Tom Waits. Het is een eerbetoon aan deze excentrieke muzikant. Dat Tom Waits zeer strenge restricties heeft gegeven aan Noorman, betreffende het naar buiten brengen van enige muzikale registraties van de voorstelling, past geheel in het doen en laten van Waits. Hopelijk komt Waits ooit op deze restricties terug en kan iedereen genieten van Flip Noorman zingt Tom Waits. Voor nu adviseer ik, ga luisteren in het theater want live komt deze muziek in de uitvoering van Noorman toch het beste tot zijn recht.
Ruud Hömann heeft naar aanleiding van deze voorstelling zijn enthousiasme aan het papier toevertrouwd en deze mening wil ik jullie niet ontnemen:
Tom Waits, de Amerikaanse singer-songwriter met een bijzonder repertoire dat niet voor iedereen toegankelijk is, en in zijn songs op bijzonder wijze een beeld schets van dronkaards, junkies en andere figuren aan de zelfkant van de maatschappij. Zijn teksten zijn vaak zo bijzonder dat het bijna onmogelijk lijkt om deze te bewerken naar het Nederlands, laat staan ook nog te zingen! Het is verbluffend hoe het Flip Noorman is gelukt om dit voor elkaar te krijgen.
Liefhebbers van de muziek van Tom Waits zullen zeggen om hier van af te blijven maar na Flip Noorman met zijn band gezien en gehoord te hebben zullen zij daar anders over denken. Prachtige bewerking van bijvoorbeeld The Heart of Saturday Night, Hold On, Chocolate Jesus en All The World is Green en erg bijzonder was de bewerking van What’s He Building?
Ook leuk zijn de tussen de nummers door vertelde anekdotes waarin hij onder meer vertelt hoe moeizaam het proces was verlopen om toestemming te verkrijgen van het management van Tom Waits om op te treden terwijl de optredens al geboekt waren! En later door Kathleen Brennan midden in de nacht werd gebeld met de mededeling dat Tom je wil spreken die zijn toestemming verleende met de restrictie geen YouTube, geen hoedje en geen imitatie van zijn stemgeluid. Al met al was het een fantastisch optreden mede door de bandleden die stuk voor stuk een bijzondere bijdrage hebben geleverd aan de begeleiding van Flip Noorman met prachtig vioolspel, zingende zaag en de bekende ketelmuziek van Tom Waits.
Een aanrader en zeker ook voor liefhebbers van de muziek van Tom Waits.
Klik hier voor de speellijst
Gezien op 23 februari in theater Het Klooster in Woerden
Recensie Flip Noorman zingt Tom Waits
