De opera ‘Die Zauberflöte’ is een klassieker. Deze opera is een Singspiel in twee bedrijven van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) naar een libretto van theaterproducent Emanuel Schikaneder. Deze behoort tot de bekendste en meest opgevoerde opera’s uit Mozarts repertoire. Mozart was een Oostenrijkse componist geboren in Salzburg, een wonderkind omdat hij al voor zijn vijfde verjaardag componeerde, werd aanvankelijk beroemd als pianist, violist en componist tijdens de vele reizen die hij maakte met zijn ouders en zuster.
De première vond plaats op 30 september 1791 in Wenen in het Theater auf der Wieden. In 1792 een jaar na de wereldpremière ging dit Singspiel in première in Amsterdam als ‘de Tooverfluyt’. Deze opera bevat enkele zeer beroemde aria’s, waarvan die van Koningin van de nacht( O zittre nicht, mein lieber Sohn en vooral Der Hölle Rache kocht in meinem Herzen) door de haast onzingbaar virtuoze coloratuurpartij de bekendste zijn. Verder is Papageno’s, een vogelvanger, ‘Der Vogelfänger bin ich ja’ een veel gezongen aria door buffo-baritons. De ouverture werd door deze componist pas als laatste van alle onderdelen geschreven, een werkwijze die Mozart volgde bij al zijn stukken. Theu Boermans, regisseur, brengt in samenwerking met Theateralliantie en OPERA2DAY Mozarts ‘Zauberflöte - the next generation’ in een compleet vernieuwde bewerking en vertaling door Frans van Deursen.
De première vindt plaats in het prachtige Theater Amare in Den Haag op zondag 11 juni 2023. Na het succes van de grootschalige succesvoorstelling Amadeus (2019) wordt er nu een opwindende en actuele bewerking gebracht van Mozarts wereldberoemde opera Die Zauberflöte. Het belooft opnieuw een sprankelende, theatrale en muzikale ervaring te worden, uitgevoerd door een cast bestaande uit een mix van acteurs en zangers bijgestaan door een live koor en orkest. Voor deze uitvoering is een uitdagend nieuw Nederlandstalig libretto geschreven. Dit leidt tot een even tragische als komische, brutale Zauberflöte. In een dystopische nabije toekomst hebben de populisten de macht gegrepen. De jonge generatie neemt hier geen genoegen mee en gaat de strijd aan om de oude machtshebbers van de troon te stoten. Met de liefde als wapen vechten ze voor een nieuwe wereld van rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid.
Het verhaal
Deze radicaal bewerkte ‘Toverfluit’ speelt zich af in dystopische toekomst waarin een groep ultrarechtse conservatieve mannen , onder leiding van Sarastro, vasthoudt aan de macht. Voor vrouwen, jongeren en minderheden is er geen ruimte bij deze machthebbers. Zelfs de Koningin van de nacht, een oude feministe, wordt buitengesloten. Zij vecht samen met haar prinsessendochter Pamina, tegen de zittende machthebbers hoewel beiden duidelijk andere motieven hebben voor hun strijd. Zij worden bijgestaan door prins Tamino, terwijl de zittende macht een medestander vindt in Papagena, een opzichter in dienst van het regime. De nieuwe generatie is duidelijk uit op het verstoten van de macht op zoek naar een wereld waarin iedereen gelijk is en gelijke kansen krijgt en de aarde weer leefbaar kan worden.
De voorstelling
Het is een snikhete zondagmiddag toch hebben velen, waaronder een aantal gerenommeerde actrices en acteurs, de weg gevonden om deze geheel nieuwe uitvoering mee te maken. De grote zaal is dan ook bijna volledig bezet met opvallend veel jong publiek.
Wanneer het doek opgaat. De eerste scene toont als toneelbeeld een sombere sfeer, resten van een bunker, dode bomen in een afgefakkeld bos. Projectie, licht- en geluidsontwerp bepalen de sfeer in de scenes dit geldt overigens voor alle toneelbeelden. Projectie/contentontwerp en lichtontwerp zorgen ook voor verschillende symbolen en dieren zoals slangen en vogels. Het Singspiel van origine blijft een Zangspel ook in deze actuele nieuwe voorstelling.
De argeloze jonge, naïeve en verwende prins Tamino wordt op pad gestuurd om Pamina, dochter van de Koningin van de nacht, te redden uit de klauwen van de heersende conservatieve Sarastro. Vol vuur trekt de prins er samen met de vogelvanger Papageno op uit. Tamino krijgt een toverfluit mee om zich te redden in bepaalde situaties. Roman Brasser (Tamino) zet een geloofwaardige naïeve, verwende en enigszins verlegen prins neer. Naast uitstekend spel beschikt Brasser over een welluidend stemgeluid zijn zang is helder, duidelijk en goed verstaanbaar gedurende de hele voorstelling.
Gelijk in de eerste scene verschijnen de drie amazones waarbij al gauw duidelijk wordt dat dit fraaie geschoolde operastemmen zijn. Maartje Rammeloo, Lucie van Ree en Ingeborg Bröcheler staan garant voor uitstekende zang maar beschikken ook over humoristisch acteertalent en zorgen voor vrolijke momenten. Svenja Gabler (De Koningin van de nacht) is een krachtige feministe met een werkelijk hemels loepzuiver stemgeluid haar zang klopt en elke ‘hoge’ noot klinkt als een nachtegaal. Brava! Jasper van Hofwegen excelleert in de verhaallijn als de komische vogelvanger Papageno ook op zoek naar de liefde. Pamina: Sofia Ferri is fenomenaal in haar rol zowel in het acteren als zangtechnisch en al naar gelang de voorstelling vordert is de chemie tussen haar en Tamino voelbaar.
Huub Claessens geeft gestalte aan de rol van Sarastro hij houdt vast aan de macht is een conservatieve man en traditioneel denker en beschikt over een mooie operastem. Monostatos wordt bijzonder natuurlijk gespeeld door Mike Reus hij zet een harde eenzame man neer en is hoofd van de bewaking van Sarastro.
De cast is perfect samengesteld een combinatie van zangers die uitstekend acteren en acteurs die zeker zo uitstekend zingen zodat het verschil nauwelijks merkbaar is. Het koor, de sexy stoere bodyguards, en de drie knaapjes vormen een uitstekende aanvulling op deze compleet vernieuwde en actuele productie. Het orkest staat garant voor een welluidende orkestratie o.l.v. Hernán Schvartzman. Daarom is deze zo bekende ‘Toverfluit’ opera tot een ijzersterke productie geworden. Een productie waar regisseur Theu Boermans met zijn sterke regie trots op mag en kan zijn.
Deze voorstelling toert door het land tot en met 3 december. www.mozartszauberflote.nl
Gezien 11 juni 2023 Theater Amare in Den Haag