Recensie: Bostheater - Willem II

Oranje boven: met vlag en een zweepje de Oranjes op de (hoge) hak.

Door Tommy van Delst - foto's Willem van Walderveen Recensie:  Bostheater - Willem II 

Willem II is een wat losse, satirische glamrock-vertelling over het losbandige leven van de tussen 1840-1849 regerende ‘burger-King’ van Nederland: Koning Willem II. Begeleid door live-muzikanten maak je lichtvoetend kennis met zijn familie, zijn seksuele escapades en hoe dit wilde leven leidde tot de soevereiniteit van Nederland. Een zomerse, leerzame geschiedenisles in speed-tempo gepresenteerd te midden in het Amsterdamse Bos. 

 Vanaf de eerste minuut lijkt de voorstelling veel aan publieksparticipatie te gaan doen: bij aanvang wordt men door de RVD gevraagd om geheimhoudingsplicht te zweren van al wat men ziet of hoort over het woelige leven van vorst Willem II. Niets is minder waar. Direct daarna start het verhaal en kan je direct achterovergeleund gaan zitten op je al dan niet zelf meegebrachte kussentje voor de houten banken van het Amsterdamse BOS theater.

12 spelers bewegen zich over het reusachtige speelvlak van het BOS theater. Waar in de afgelopen jaren grote decors het meters brede en meters diepe speelvlak van het theater vulde, is er bij Willem II voor gekozen om een XXL-kingsize bed neer te zetten. Aan weerszijde staan 5 grote paspoppen met een fluorgroene sjerp om – die symboliseren dat het hier om adellijke kleding gaat. Ook staan er côte cour (rechts op het toneel) en côte jardin (links op het toneel), kledingrekken met kostuums opgesteld wat het voor de spelers mogelijk maakt dat zij voor kledingwissels het speelvlak niet hoeven te verlaten.

Hoofdrollen zijn voor: Alex Hendricks, Julie Boellaard, Freek den Hartogh en Jacob de Groot. Allemaal acteren zij uitzonderlijk goed. Hendrickx die in 2022 voortreffelijk was tijdens de Parade met een persiflage van Siegfried & Roy en later dat jaar eveneens subliem was als de kinderlijk blije keizer Jozef de tweede in de familievoorstelling Wolfgang, het wonderjong (Theater Oostpol), weet ook nu weer te presteren. Hoewel hij in dat opzicht niets nieuws laat zien, laat Hendricks opnieuw zien dat hij iedere grap bij het publiek kan laten landen en weet hij tot het einde van de voorstelling zijn rol overtuigend neer te zetten, door een bijzonder loopje volhardend vol te houden. Recensie:  Bostheater - Willem II 

Niemand minder dan Sanne den Hartogh vertolkt de flamboyante Willem II. Sinds 2011 ben ik al van den Hartogh gecharmeerd, toen hij het personage van Timo Bokkema speelde in de mozaïekvertelling van de serie A’dam & E.V.A. Opnieuw laat den Hartogh zien het vakmanschap van acteur te bezitten. Grote hoeveelheden tekst worden voorgedragen, passend bij het personage en de interactie met het publiek en zijn medespelers zijn meer dan prettig. In de bijna 2 uur durende voorstelling is hij duidelijk het middelpunt, waarmee hij goed vaart in het stuk weet te houden.

Aan tempo is er sowieso geen gebrek. Dit tempo wordt hooggehouden door de live-begeleiding van muzikanten die minstens zo goed acteren. Of zijn het acteurs die ook goed kunnen musiceren? Onder leiding van Erik van der Horst – die ook tekende voor de composities – weten deze stageprofessionals het publiek te blijven boeien en worden er naast de standaard vierkwartsmaat ook onregelmatige maatsoorten in dit stuk verkend. Deze liederen en muzikale intermezzo’s zorgen voor een goede spanningsopbouw in het stuk. Doordat niet alleen de (bas)gitarist, maar ook de toetsenisten meters vrij over het toneel kunne nbewegen, geeft het een goed passende speels, interdisciplinair karakter aan de voorstelling.

Na 10 minuten is het al tijd voor de eerste pikante scene en staat iedereen in een neongroen badpak (dames) of Speedo (heren), naar een kledingontwerp van Sanne Oostervink, op en rond het reusachtige Koningsbed. Alleen Willem II’s rechterhand “Engelbewaarder” (Alex Hendrickx) heeft nog zijn kleding aan. Maar die staat dan weer in een latex rok, hakken en leren zweepje in zijn handen zijn heer te ‘spanken’. Net op het moment dat je jezelf kunt afvragen waar je nu precies naar staat te kijken, zitten we al in de volgende scène: stroboscopische lichteffecten en hardere muziek doen je meenemen naar een situatie van een 19^e eeuwse rave-party. Recensie:  Bostheater - Willem II 

In stoomtreinvaart wordt het verhaal verder verteld over de Slag bij Waterloo, hoe Willem II hiervan als ‘Held van Waterloo’ terugkeerde om later in het huwelijk te treden met de Russische Tsaar-dochter Anna Palowna. Van zijn leven in het Vlaamse gewest in contrast met dat van in en rond Tilburg tot hoe hij het uitlekken van zijn geheime herenliefdes laat afkopen. Niets van zijn wat excentrieke leven wordt overgeslagen. Zeker niet de strijd met zijn vader en hoe hij heimelijk probeert om geliefd te zijn bij het volk en de burgers.

Wat opvalt zijn de minimale middelen om een karakter te vertolken, zoals een sjerp of mantel. Alle lof dus voor de persoon achter de verschillende karakters. Veelal zijn de spelers enkel met een bovenstuk gekleed, zeker als er ook nog verkledingen plaatsvinden. Als onderstuk blijft de verbindende felgroene badkleding zichtbaar. Het queer-gehalte is nogal prominent aanwezig. Niet alleen in het taalgebruik, maar ook in de leren tuigjes en crossdressing. Zo wordt prinses Charlotte van Engeland (door Julie Boellaard) als Geri Halliwell in haar blauwe iconische Union Jack-jurk gepresenteerd en Anna Paulowna (door Whitney Sawyer), de vrouw van Willem II in een bijna draq-achtige jurk.

Wil je anno 2025 wat aan de kaakstellen of educatief zijn, dan lijkt satire hét middel. Denk aan tv-programma’s als Even tot hier of de Avondshow van Lubach. Het NTR-programma ‘welkom bij/in…’ van regisseur Barendsen is ook zo’n voorbeeld. Maar net wanneer je denkt dat het zó toch echt niet kan zijn gegaan in de Vaderlandse geschiedenis en de scriptschrijvers met de waarheid aan de haal zijn gegaan, verschijnt er dan een bord in beeld met ‘echt waar’ om aan te geven dat het hier om niets dan de waarheid gaat. Dit miste de voorstelling van Willem II. Door het (te) hoge tempo aan situaties en grappen, heb je soms te weinig tijd om te bedenken wat nu fictie en non-fictie is.

Overeenkomstig met het NTR-kinderprogramma zijn de soms wat absurde, ‘vrouwelijke’ bewegingen, hedendaagse situaties (zoals Tinderen of Gaypride) en toegevoegde accentjes. Hoewel niet per se nodig voor het verhaal, zorgt het wel voor de nodige hilariteit bij het publiek. Ook het in hoog opgetrokken kousen sluipende karakter van de heer “Thorbeckeplein”, die met zijn listige woorden de koning weet te verleiding tot het tekenen van de grondwetsherziening, weet het publiek meer dan alleen te laten glimlachen.

Hoewel het stuk pretendeert een spektakel te zijn, wordt die verwachting niet helemaal ingelost. Misschien zijn we met theaterhangaars of rijdende tribunes in de tegenwoordige tijd ook wel verwend als theaterbezoeker. Willem II doet het met rijdende auto’s, zwaaiende vlaggen, rookmachines en flitsende lichten. Een heerlijke avond vermaak, maar te weinig om spektakel te kunnen worden genoemd. Wel heel goed om bij verjaardagen of in de les met feitjes over Willem II te kunnen afsteken bij de rest van je gezelschap.

Klik hier voor tickets

Gezien op 1 juli 2025 Bostheater Amsterdam