Het is donderavond 20 september als ik langs theater De Meervaart rijd richting de Q-park parkeergarage. Voor het theater staan twee opvallende politieauto’s geparkeerd. Overal staan geüniformeerde agenten te posten. Nadat ik mijn auto heb geparkeerd word ik bij de uitgang opgevangen door de particuliere beveiliger en enkele dames in een zwart t-shirt met in het paars de tekst 'Judas' daarop. Nadat een klein groepje mensen verzameld is mogen wij, onder begeleiding, richting het theater lopen.
Voor de rode loper krijg ik weer de vraag, wie bent u en in welke functie bent u hier? De camera om mijn nek is vanavond even een belemmering om direct door te mogen lopen. “Ik ben schrijvende pers”, moet ik bij ieder controle punt uitleggen. Als ik de kaarten voor vanavond opgehaald heb, moet ik nog even wachten op mijn collega Marc Smulders. Die laat niet lang op zich wachten, waarna wij ons naar de laatste check begeven. “Nee hoor, de pers mag nog niet naar binnen”, rot camera. Want zonder was er niets aan de hand geweest. We worden even in een aparte ruimte geparkeerd en weer naar een andere plek begeleid. Nadat er wat over en weer wordt gecommuniceerd, mogen we alsnog meteen naar binnen. Heel confronterend en intimiderend, ondanks dat alles 100% correct en vriendelijk verloopt.
Je zult nu denken, waar ben jij? Ik ben bij de première voorstelling van “Judas”. Een toneelstuk gebaseerd op de bestseller van Astrid Holleeder. In “Judas” vertelt Astrid Holleeder zeer openhartig over het leven van de familie Holleeder en hoe zij er uiteindelijk toe kwam om samen met haar zusje Sonja Holleeder te getuigen tegen haar broer. (Willem Holleeder) Op het podium staat een zwarte doodskist, een soort gelijk model als waar crimineel Cor van Hout in begraven is. Wij kijken naar een betonnen muur. Met een enorme knal is de aandacht getrokken en de voorstelling begint. In de toneelversie van “Judas” is gekozen voor de strijd tussen Astrid en Sonja om te gaan getuigen tegen hun broer. Een strijd die uiteindelijk grote consequenties voor de broer maar ook voor Astrid en Sonja zal hebben.
De rol van Astrid Holleeder wordt gespeeld door Renée Fokker. En als ik niet beter zou weten, staat voor mij Astrid op het toneel. Haar overtuigende verhaal en emoties zorgen ervoor dat ik ademloos naar haar enorme lappen tekst luister, zonder ook maar één keer afgeleid te worden. Tegenpool is de oudere zus Sonja. Echtgenote van de in 2003 geliquideerde Cor van Hout. Sonja wordt gespeeld door Margo Dames. Dames zorgt voor de versterking van het wanhopige gevoel dat de beide zussen hebben om tegen hun broer te gaan getuigen. Beide karakters worden neergezet zoals ik mij voorgesteld heb tijdens het lezen van het boek.
Trudy de Jong speelt Stien Holleeder, de moeder. De Jong zorgt met haar spel voor wat luchtigheid, maar versterkt ook de wanhoop binnen de familie. Je hoort merkbaar in de zaal dat men meeleeft met de gevoelens voor haar criminele zoon en de rest van de familie. Ellende was er al haar hele leven en ze heeft daarmee leren omgaan. Eva van de Wijdeven speel Sam. De dochter van Astrid. Dit karakter is als enige niet met haar echte naam in het stuk gezet. Presentatrice Miljuschka Witzenhausen is namelijk de dochter van Astrid Holleeder. De functie van Sam is het te laten zien dat het leven van Astrid en Sonja volledig in beslag wordt genomen door hun broer. Te pas en te onpas moeten zij opdraven of beschikbaar zijn voor hem. Telkens als Sam iets wil vertellen over een belangrijke gebeurtenis in haar leven, wordt dit gesprek onderbroken. De broer van Astrid en Sonja heeft de twee zussen volledig in zijn macht.
De opbouw richting de ontknoping wordt zeer beklemmend uitgebeeld door het toneelbeeld. Het toneel vult zicht in iedere scène met doodskisten. Er staan op een bepaald moment zoveel doodskisten op het toneel dat je geest gaat twijfelen tussen, raak ik er al aangewend, of is de dood hier nu zo aanwezig. Door dit beeld wordt het gevoel van de wanhoop van de twee zussen bij mij tot in mijn buik voelbaar. “Doe jij je mond open dan mag je alvast één van deze kisten gaan uitzoeken.”
Gedurende de hele voorstelling wordt de naam Willem Holleeder niet één keer uitgesproken. Broer of broertje is de aanspreekvorm. Alleen aan het einde van het stuk laten de makers zien wie broertje is en dit beeld zit meteen voor de rest van de avond in op mijn netvlies gebrand.
“Judas” laat maar een fractie zien van wat er allemaal in het boek is beschreven. Als je het boek nog niet hebt gelezen, dan is deze voorstelling vast de aanleiding om het boek te kopen. Heb je het boek wel gelezen, dan is de voorstelling een bevestiging van de gevoelens en de emoties die zo mooi in het boek besproken worden. Sophie Kassies heeft de teksten van het boek op weergaloze wijze vertaald naar een toneelscript. Regisseur Johan Doesburg heeft het uiterste weten te halen uit de actrices, waardoor de geloofwaardigheid van het verhaal zeer overtuigend is.
Dat producent Senf dit verhaal op de planken brengt vind ik noemenswaardig en gedurfd. Niet vaak wordt er een real-live story vertelt over een actueel onderwerp. Een onderwerp waarbij de hoofdpersonen op hun veiligheid moeten letten.
Of Astrid Holleeder in de zaal zat, dat zullen we nooit weten. Slechts een enkeling weet, op dit moment, hoe ze er in het echt uitziet. Of alle beveiliging van deze première voorstelling in dienst staat van de veiligheid van de bezoekers, of dat het een zeer goed uitgevoerde pr-actie is, zullen we ook nooit weten.
Of je het boek nu wel of niet gelezen heb, “Judas” is een aangrijpende, emotionele en vooral zeer geloofwaardige voorstelling.
Klik hier voor de speellijst.