Dertig minuten voor aanvang van Bekeerling vulde het theatercafé van Theater Zuidplein (Rotterdam) zich plots in rap tempo. Toestromend publiek verzamelde zich voor een ludieke stand-up monoloog van Riza Tisserand over de Islam, een nog altijd controversieel onderwerp ten tijde van grootschalige angst voor het met deze religie geassocieerde extremisme en terrorisme.
Onwetend wat mij te wachten stond door het ontbreken van een programmaboekje en lichtelijk nerveus en op mijn hoede voor plotselinge interactie met publiek op de eerste rij, nam ik plaats op diezelfde eerste rij. De eerste minuten na Tisserands entree waren wat ongemakkelijk. Het was de timing van de elkaar snel opvolgende rake grappen waar het aan schortte. Stiltes ontbraken en de snelheid deed de humor teniet.
Naarmate de tijd vorderde, werd deze timing beter. Natuurlijker, minder ingeoefend en daardoor meer ‘in het moment’. Het was alsof Tisserand enkele minuten nodig had om thuis te komen in zijn rol als artiest in deze kleine zaal en persoonlijke setting. Minuten die hem absoluut gegund werden door het meegaande publiek.
Persoonlijk ben ik gedurende de rest van voorstelling slechts één maal onderbroken door een afleidende gedachte. En wel door het besef dat ik al de gehele voorstelling met mijn volledige aandacht bij Tisserands monoloog was. Indrukwekkend was het zeker! Fascinerend hoe deze man, die tot 17 jaar geleden helemaal geen moslim was, met zijn verhaal de ruimte vult en een zaal vol mensen grijpt. Dát is ambacht. Dat is ‘performen’. Wat vanaf het allerbegin verhelderd werd, is dat de intentie van deze voorstelling niet het bekeren of verheerlijken van de Islam is.
‘’Wat jij gelooft, mag je zelf weten. Het enige was ik vraag is of ik alsjeblieft mezelf mag zijn.’’
Tisserand benadrukte tijdens zijn voorstelling dat de Islam weinig te maken heeft met het geweld van groepen als IS waaraan ‘’wij’’ de Islam koppelen. Het gruwelijke geweld waarmee een zeer klein percentage van de totale moslimgemeenschap vormgeeft aan het geloof, is volgens hem juist tegen alle moslimwetten, -idealen en -gebruiken in.
‘’Slechts 0,5% van de 1,5 miljard moslims op aarde heeft extremistische gedachten. Gedáchten! Laat staan hoe weinig van hen daar daadwerkelijk naar handelen!’’
Een klein groepje dat het voor de rest verstiert en de gehele geloofsgemeenschap berucht maakt dus. De Islam, zo legde hij gedurende zijn monoloog uit, gaat in de kern juist over het vredig samenleven van alle mensen en het dragen van zorg en verantwoordelijkheid voor elkaars welzijn.
De formule voor het slagen van deze voorstelling was de combinatie en afwisseling van scherpe grappen en serieuzere episoden van openheid, eerlijkheid en welkome kwetsbaarheid die het geheel toegankelijk en uiterst menselijk maken. Tisserand gaf zichzelf figuurlijk bloot en vertrouwde er duidelijk op dat zijn boodschap goed terecht zou komen bij de zeer diverse groep van aanwezige toehoorders. Het premièrepubliek was een ware weerspiegeling van de culturele superdiversiteit van Rotterdam. Als je als artiest zo’n gemixte groep vijf kwartier lang weet te boeien, heb je wat mij betreft de staande ovatie nadien meer dan verdiend!
Bekeerling, een voorstelling die het goed doet in een kleine zaal, vanwege de ruimtelijke nabijheid van de artiest. Mede door deze kleinschaligheid en intieme, persoonlijke setting komt het indrukwekkende verhaal van Tisserand goed uit de verf. Een voorstelling voor iedereen die zich nog moeilijk kan verplaatsen in moslims, nieuwsgierig is naar de beweegredenen achter Tisserands bekering of simpelweg een avond wil vechten tegen verlies van controle over de eigen lachspieren. Plezier gegarandeerd!
Toeschouwers na afloop van de première:
‘’De cirkel werd steeds weer rond gemaakt, geen grap werd ‘zomaar’ gemaakt.’’
‘’Het was geen ‘lege humor’, vrijwel alles had een diepere betekenis.’’
Bekeerling is tot en met 19 januari 2019 nog zeven keer te zien in verscheidene theaters in Nederland. Voor meer informatie over Riza Tisserand en zijn voorstelling:
Kijk voor meer informatie op www.tvbtheater.nl