Een trilogie die terecht begint in de hitte van de hel Recensie – Rebirth – Part 1. Hell
Door Andy Doornhein - foto's Julian Maiwald
Durf jij het aan: een voorstelling die je meeneemt in een surrealistische wereld vol duiveltjes, vagevuur en epische ramspoed? Dat was zo’n beetje de strekking van de uitnodiging die bij mij binnenkwam. Persoonlijk houd ik wel van een beetje griezelen. Wat ik toen nog niet wist, was dat die ‘strekking’ een totaal andere betekenis zou krijgen.
Collectief Het Paradijs
Collectief Het Paradijs is een dynamisch mimegezelschap, ontstaan in 2018 uit de gezamenlijke afstudeerklas van de Mime Opleiding aan de Academie voor Theater en Dans in Amsterdam. Hoewel de groep haar oorsprong in Amsterdam vindt, is hun creatieve thuisbasis gevestigd in Theater Het Motorblok in Zaandam.
Het collectief staat bekend om energieke en beeldende voorstellingen die de menselijke ervaring op een rauwe en absurdistische manier verbeelden. Ze combineren filmische elementen met punktheater en creëren gelaagde, verwarrende, maar ook ontroerende werken.
Sinds hun oprichting maakten ze o.a. 'Paradijsvertraging' (2018), 'Vormen van Opdringerigheid' (2021) en 'Hard Cut Paradise' (2024). In 2025 trappen ze hun 'Rebirth'-trilogie af met deel één: ‘Part I. Hell’.
Naast voorstellingen geeft Collectief Het Paradijs ook educatieve workshops aan jongeren en volwassenen, zowel in Theater Het Motorblok als op locatie. Hier maken deelnemers kennis met mime en fysieke spelvormen. Met hun unieke theatertaal en tomeloze energie blijft het collectief het publiek verrassen en inspireren.
Welkom in de hel
Bij binnenkomst in de zaal slaat de schrik me direct om het hart. Er is een extra kaartcontrole. Een gedaante met een mond en tong besmeurd met donkere, stroperige inkt vraagt om de kaartjes om ze af te stempelen. Soms verdwijnt hij achter een gordijn om het publiek extra de stuipen op het lijf te jagen. Ondertussen dansen twee figuren met pluisbollenhoofden op het toneel. Een nerveuze spanning nestelt zich in mijn lijf — ik zit op rij één. In de zaal hoor je zenuwachtig gelach en af en toe een gil wanneer iemand zich wezenloos schrikt door de inktman. De sfeer zit er goed in.
Op het podium is het donker. Er is een hoge verhoging te zien. Uit een opening aan de linkerkant kringelt rook omhoog. Dan kruipt er een figuur uit een gat en begint geluidloos over het podium te lopen. Langzaam neemt hij deze wereld in zich op. De muziek (Joram van Vliet en Joshua Aaron) en het lichtontwerp (Yared van der Zijde) zijn adembenemend intens. Zodra een tweede figuur het toneel betreedt, stijgt de spanning verder. Er wordt iets ontdekt… en tot daar werken mijn hersenen op volle toeren. Waar gáát dit heen?
Dan volgt een briljante ontknoping: de hel voor menig klusser, de ultieme relatietest — een Ikea-bouwpakket. Wat zich nu voor mijn ogen ontwikkelt is uiteraard zeer herkenbaar, maar oh zo grappig en vreselijk mooi gemaakt.
Van lava tot apotheose
Alle scènes die volgen, triggeren weer andere emoties. Mijn fantasie wordt volledig — en misschien zelfs er voorbij — geprikkeld. Tijdens de scène “De vloer is lava” krijg ik het letterlijk bloedheet. Niet alleen door het toneelbeeld, maar ook door de enorme energie die van het podium spat. Elke scène is een verrassing, een zintuiglijk geschenk.
Het toneelbeeld (Calle de Hoog) krijgt een extra dimensie door het ingenieuze gebruik van zichtlijnen. De verborgen, prachtige, beweegbare constructie van Jurriaan de Vos geeft de voorstelling een extra lading en dynamiek.
Over de eindscène verklap ik niks. Helemaal niks. Behalve dan dat hierin alle opgebouwde emoties — en dat zijn er nogal wat — samenkomen in één spectaculaire, verrassende apotheose.
Ivar Schutte, Luuk Weers en Vincent van Woerkom hebben mij meegenomen in een creatieve wereld die ik voor geen goud had willen missen.
👉 [Klik hier voor de speellijst]
📍 Gezien op 5 april 2025, Theater De Schuur – Haarlem