De versie van ‘Hamlet’, die producent één zee naar de Zwarte Zaal van het Antwerpse Fakkeltheater brengt, munt uit dankzij de sterke acteerprestaties van het trio acteurs. De radicale bewerking en groteske uitvoering zorgen er echter voor dat het haast onmogelijk is je te identificeren met wat op het podium gebeurt. Recensie sterke acteerprestaties in radicale Hamlet
Door Robin Peeters / Foto’s: Luk Monsaert
Zelfs drie dagen na het slotapplaus van ‘Hamlet’ probeer ik deze bewerking van Shakespeares beroemdste tragedie – geschreven tussen 1600 en 1602 – een plaats te geven in mijn hoofd. Dat alleen al maakt deze versie van Tom Slosse en Mike Wauters, in een regie van Jaak Lema, de moeite waard om te bekijken. Het zindert na. Niet alleen door de indrukwekkende acteerprestaties van Mike Wauters, Leendert De Vis en – bovenal – Michiel De Meyer, maar ook door de radicale interpretatie en enscenering waarbinnen er, helaas, te vaak op effect gespeeld werd. Dat radicale en groteske leken soms een doel op zich te worden, waardoor emoties vaak niet binnenkwamen.
Alsof je in een scène uit ‘Dexter’ bent beland, zo wordt de scène van de Zwarte Zaal van het Antwerpse Fakkeltheater helemaal bekleed met plastic afdekzeil waarin, zo zal later blijken, een ingenieus lichtontwerp verstopt zit dat alsnog een hoop dynamiek in het – op het eerste zicht – statische scènebeeld zal brengen. Net zoals de wraakzuchtige Dexter Morgan uit de bekende televisiereeks, lijkt ook Hamlet alles in gereedheid te brengen voor de wraak op zijn oom Claudius die Hamlets vader, de koning van Denemarken, vermoordde om zelf de troon te bestijgen én te trouwen met Gertrude, de moeder van Hamlet en vrouw van de overleden koning. Recensie sterke acteerprestaties in radicale Hamlet
Slosse en Wauters leggen in hun bewerking de nadruk volledig op de rol van Hamlet die de voorstelling haast als een schizofrene monoloog brengt, slechts ondersteund door zijn oude vrienden Rosencrantz en Guildenstern. Zij zullen Hamlet bijstaan in het toneelstuk dat hij wil opvoeren voor Claudius om hem als moordenaar van zijn vader te ontmaskeren.
Wraak, verraad, dood en vergankelijkheid zijn de thema’s die centraal staan in deze ‘Hamlet’. Openen doet de voorstelling met het wereldberoemde “Zijn of niet te zijn” dat in de oorspronkelijke uitvoering pas in het derde bedrijf de inleiding vormt op de gekende monoloog. Later contempleert Hamlet ook nog over zijn eigen vergankelijkheid en rol in het leven – “Wie is de zoon als zijn vader sterft?” – en vreest hij voor het tweede verlies van zijn vader wanneer de herinneringen wegebben. Recensie sterke acteerprestaties in radicale Hamlet
Ook de wraakzucht van Hamlet wordt meteen uitvergroot in de eerste minuten van het stuk wanneer hij zijn twee vrienden geketend en gekneveld op de plastic afdekzeilen sleurt, woedend omwille van hun verraad dat ze later nog zullen toegeven: “Ja, wij zijn gestuurd!”. Ook het “verraad” van Gertrude, Hamlets moeder, werkt als een katalysator voor zijn acties.
De gebalde bewerking van Slosse en Wauters voelt daarom zowel hedendaags als enigszins gejaagd aan door te veel bochten af te snijden en minder nuance te leggen in bepaalde personages. Wanneer zowel Claudius als Gertrude worden herleid tot enkel hun genitaliën, voelt dit te simpel aan. Alsof het snelle huwelijk van Gertrude niet kan bekeken worden als een manier om haar eigen overleving en de positie van haar zoon veilig te stellen. De penis- en vaginapakjes hebben we overigens al eens gezien bij ‘Titus’, de geweldige bewerking van ‘Titus Andronicus’ door Compagnie Lodewijk/Louis en Theater FroeFroe. Ook het uitvergrote hoofd van Ophelia, Hamlets lief, leek wel uit het atelier van FroeFroe te komen, net zoals de brutale “Tarantino-vibe” die over beide producties hangt. Recensie sterke acteerprestaties in radicale Hamlet
‘Hamlet’ met een driekoppige cast opvoeren is dus een risico en is zeker niet uniek. Onlangs deed Theater Rotterdam het nog met hun bewerking van het stuk, zij het wel met twee acteurs en één actrice. Het zorgt er wel voor dat de drie spelers kunnen uitblinken in de dubbelrollen die ze moeten vertolken. Zo zijn Mike Wauters en Leendert De Vis vooral ijzersterk wanneer ze hun smekerige personages Rosencrantz en Guildenstern achter zich laten en de rollen van Claudius en Gertrude aannemen. Michiel De Meyer weet op zijn beurt te imponeren als Hamlet en mag helemaal loosgaan als de Deense kroonprins die verbitterd, verzuurd, maar bovenal compleet krankzinnig geworden is na de moord op zijn vader. Een zinderende, zeer fysieke vertolking.
Makers Slosse, Wauters en Lema spelen op een fijne manier met die gekte van Hamlet. Want hoewel het personage volkomen gestoord oogt, wordt zijn berekendheid mooi weergegeven in het decorontwerp of in tekstflarden als “Excuseer, mijn woede nam even de overhand” of “Ik ben prettig gestoord. Niet gek!”, al blijft het een wankele evenwichtsoefening.
Eén ding hebben de makers en spelers absoluut bewezen: stop met performers in een hokje te duwen. Het is onnozel en pretentieus om te durven beweren dat mensen met een commerciële (musical)achtergrond zich niet kunnen wagen een Shakespearebewerking. Al hadden ze zich met een minder buitensporige versie ook kunnen bewijzen en had er met het talent van de acteurs ook een voorstelling kunnen staan die emotioneel toegankelijker en herkenbaarder is. Recensie sterke acteerprestaties in radicale Hamlet
Zaterdagavond waren er zowel enkele indommelende toeschouwers te zien als enthousiast opverende mensen om deze ‘Hamlet’ van één zee te belonen met een staande ovatie. Deze bewerking van ‘Hamlet’ kiest geen middenweg en dat is ook te merken aan de reactie van het publiek. Ga vooral zelf ontdekken tot welk kamp je behoort. Al was het maar voor de unieke interpretatie en de straffe acteerprestaties.
Info en tickets: www.eenzee.be
Gezien op zaterdag 5 april 2025 in de Zwarte Zaal van het Fakkeltheater in Antwerpen.