Door Marc Smulders / Foto's Brett Florens
Op 12 december ging Venus in Fur in première in het nieuwe KIT (Koninklijk Instituut voor de Tropen) Theater in Amsterdam. Orange Theatre Company (OTC) wordt het vaste theatergezelschap van KIT Live. Een intiem, modern en sfeervol theater op een bijzondere plek en daarmee direct een aanwinst voor cultuurliefhebbers en de stad. Eerder zagen wij al The Last Five Years van OTC in de beste uitvoering die ik van deze musical heb gezien. Daarom zeer benieuwd naar Venus in Fur, een Tony Award-winnende toneelstuk geschreven door David Ives.
Thomas Novachek, gespeeld door Eli Thorne, is de schrijver/regisseur van een nieuw toneelstuk. Het stuk is een bewerking van de roman Venus in Furs uit 1870 van Leopold von Sacher-Masoch. De roman die de term 'masochisme' inspireerde. Het stuk begint met een klagende Novachek aan de telefoon over de audities van die dag. Geen van de actrices is geschikt om Vanda von Dunayev te spelen. Terwijl Thomas zich klaarmaakt om het theater te verlaten, stormt actrice Vanda Jordan binnen, gespeeld Sairah Erens. Vanda is veel te laat en beweert op de auditielijst te staan. Haar naam komt echter niet voor. Thomas wil na een vermoeiende en teleurstellende dag graag naar zijn verloofde. Wervelwind Vanda haalt Thomas daarentegen op manipulatieve wijze over om voor haar auditie te blijven. De regisseur/schrijver zal daarbij de rol van haar tegenspeler voorlezen.
Hoewel Vanda in eerste instantie volledig ongeschikt en onvoorbereid lijkt, verrast zij Thomas met haar kennis, talent en inzicht in het stuk. Vanda bezit, tot verbazing van Thomas, ook het script en niet alleen het gedeelte dat aan de acteurs wordt uitgedeeld. Vanda zet tijdens haar auditie de enscenering maar ook de lichtinstallatie volledig naar haar hand. Ze heeft ook een volledige set kostuums meegebracht, zowel voor haar als Thomas.
Terwijl de auditie vordert, bestempelt Vanda het script als seksistisch en pornografisch. Zij beschuldigt Thomas ervan dat het zijn eigen masochistische fantasieën zijn. Hij verdedigt zich en geeft aan dat het een bewerking van een literaire klassieker is over passie en verlangen. Thomas raakt in de greep van Vanda. Naarmate het stuk vordert, identificeert Thomas zich meer en meer met het karakter uit het script. Ze raken verstrikt in hun personages. Het machtsevenwicht wordt door de geraffineerde Vanda volledig omgekeerd, realiteit en fictie vervagen naarmate ze dieper in het script duiken.
Het door Lora Mander geregisseerde Venus in Fur is een boeiende, duistere en humoristische voorstelling over macht, manipulatie en onderwerping. Er wordt door zowel Thorne als Erens sterk geacteerd. Beide schakelen moeiteloos tussen karakter en personage en laten een tomeloze energie zien gedurende de avond. Erens steelt de show als de intrigerende Vanda Jordan die alles naar haar hand zet. Naarmate het stuk vordert helt de balans iets meer over naar het doorgronden van het script (de auditie) dan de verdere ontwikkeling van de karakters. Aan het eind wordt dat goedgemaakt als werkelijkheid en fantasie vervagen en zijn wij als kijker geboeid door de afloop. Het toneelbeeld van Stef Heijnen Bakker is prachtig en sfeervol. Het mooie lichtontwerp van Tom Wickens en Katre Kask speelt een belangrijke rol bij het wisselen tussen sferen en scènes. Viivi Valpuri is verantwoordelijk voor de fraaie kostuums.
OTC levert met Venus in Fur wederom een kwaliteitsproductie af. Na afloop was er een Q&A met cast en crew die meer inzicht gaf in keuzes en creatie. Een waardevolle afsluiting van een mooie avond. Venus in Fur is tot en met zaterdag 14 december te zien. OTC brengt deze voorstelling opnieuw terug in februari tijdens het Valentijns weekend in 2025.
Voor kaarten: https://orangetheatrecompany.stager.co