Beeld: Anne van Zantwijk, Truus van Gog en Geert Gratama
In het jaar dat Nederland 80 jaar bevrijding viert en stilstaat bij het overlijden van grootmeester Harry Mulisch, vijftien jaar geleden, zal De Aanslag in de Nederlandse theaters te zien zijn. Na de veelgeprezen voorstelling in 2011 brengt Bos Theaterproducties dit indringende en spannende verhaal over Anton Steenwijk weer naar het toneel, waar ook Henriëtte Tol en Peter Bolhuis opnieuw te zien zijn, aangevuld met Leendert de Ridder in de rol van Anton Steenwijk en Anna Bartels en Tim Linde. Op 27 februari 2025 zal de voorstelling in Schouwburg Amstelveen in première gaan, en op 4 en 5 mei 2025 toepasselijk voorstellingen spelen in Haarlem.
De Aanslag
Het is de hongerwinter van 1945. Naast het huis van de twaalfjarige Anton wordt een collaborerende agent doodgeschoten. Zijn buren verplaatsen het lichaam voor het huis van de familie Steenwijk. Nadat zijn familie is opgepakt en gefusilleerd door de Duitsers, blijft het waarom van de gebeurtenissen hem gedurende zijn leven achtervolgen. Anton beseft meer en meer dat er een zeer dunne scheidslijn is tussen goed en fout. Een prangende vraag werpt zich op: is de schuldige misschien niet ook onschuldig, en de onschuldige misschien ook schuldig. Je kan niet anders dan constateren dat het verhaal niets aan zeggingskracht verloren heeft, de vrijheid van de mens blijft kwetsbaar en is anno nu niet vanzelfsprekend.
De productie uit 2011 werd lovend ontvangen en beschreven als “een glorieuze en louterende toneelbewerking” (Trouw) en De Telegraaf schreef dat “deze voorstelling met respect en liefde voor de oorspronkelijke tekst is gemaakt”. In 2019 zou de voorstelling opnieuw gespeeld worden met oog op 75 jaar bevrijding, maar heeft door COVID-19 helaas maar drie keer gespeeld. Daarom nu brengt Bos Theaterproducties De Aanslag in 2025 terug naar het theater.
De regie is in handen van Bruun Kuijt, na het overlijden van Ursul de Geer die in 2011 en 2020 de regie op zich heeft genomen. Het script is geschreven door Léon van der Sanden († 2020).
De cast
Bijzonder is dat Henriëtte Tol en Peter Bolhuis opnieuw te zien zijn in de rollen die zij in 2020 ook vertolkten. Leendert de Ridder vertolkt de rol van Anton van Steenwijk, en de cast wordt compleet gemaakt door Anna Bartels en Tim Linde.
Boek en verfilming
Het boek De Aanslag werd geschreven door Harry Mulisch. Het verhaal werd vertaald in vele talen en verfilmd door Fons Rademakers met John Kraaijkamp sr. die een Gouden Kalf won voor zijn rol als de verzetsman Cor Takes. Harry Mulisch was een succesvolle en invloedrijke schrijver en behoort tot ‘De Grote Drie’ van de Nederlandse literatuur met schrijvers Gerard Reve en Willem Frederik Hermans. Mulisch overleed in 2010.